งานเขึยน
หน้างสือ ว่าน สมุนไพร ไม้มงคลไทย
บ้านว่านไทย

บทความที่17 รวมบทความสั้นเก่าๆที่น่าสนใจ

บทความสั้น 2017/001 เรื่อง ชื่อว่าน

ชื่อว่านนั้นสำคัญไฉน   เอกสารที่เก่าสุดเห็นจะเป็นตำราโอสถพระนารายณ์  กล่าวถึงหว้าน หลายตัวด้วยกัน  จนมาค่อนข้างชัดเจนมาก ในปี 2475 หลวงประพัฒฯ ได้เขียนตำราโดยรวบรวมความรู้จากชนกลุ่มน้อยและชาวป่า ได้ชื่อว่านและสรรพคุณ มาเขียนเป็นกบิลว่าน (รายการ : List ) ซึ่ง ได้มีการยึดเอารายชื่อนั้นสืบกันมา อีกมิติหนึ่ง ชาวบ้านก็ยังมีว่านที่ใช้กันมา แต่ที่ไม่ได้ถูกจัดเข้ารายการกบิลดังกล่าวก็มาก เพราะตำนานเก่าแก่ครั้งสร้างพระรอดลำพูนก็กล่าวว่าใช้ว่านถึง 1000 ชนิด  ส่วนต่างที่คำนวณคร่าวๆ ต่างกันเกือบ 900 ชนิด มันก็ทำให้ เกิดความขัดแย้งมาทุกยุคทุกสมัย ผู้เขียน ได้ศึกษามาสามสิบกว่าปี ทั้งจากเอกสารและครูบาอาจารย์ ทำให้สรุปได้ว่า ว่าน เป็นตำแหน่งหรือยศของพืช เทียบกับหญ้า ก็เป็นตำแหน่งหรือยศของพืช ที่มีคุณสมบัติตามที่เราคาดหวัง ว่านเราคาดหวังสองสิ่ง คือ ประโยชน์ทางกาย และ ประโยชน์ทางใจ

ไม่สงวนลิขสิทธิ์ – อ่านแล้วทำความเข้าใจ หากไม่เข้าใจถามได้ เสนอแนะได้ครับ

บทความสั้น 2017/002 เรื่อง แหล่งที่มาของ ว่านไทย

ว่านไทย คนไทยเราเรียก บ้านอื่นเมืองอื่นเขาก็ มีกัน อันไหนดีไทยเราก็ ไปเอามานานนักหนาแล้ว (ไม่ใช่เฉพาะว่านหรอกอย่างอื่นก็ เอามา) ดังนั้น นอกจากป่าเมืองไทยแล้ว ต่างประเทศก็ เป็นที่มาของว่านไทยครับ

ไม่สงวนลิขสิทธิ์ – อ่านแล้วทำความเข้าใจ หากไม่เข้าใจถามได้ เสนอแนะได้ครับ

บทความสั้น 2017/003 เรื่อง ชนิดของว่าน

ว่านอะไรเป็นว่านอะไร ถกเถียงกันมานาน ก็เพราะว่านเป็นต้นไม้ บางอย่างก็ ผสมเกษรติดเม็ด กลายๆ กันไป ต่างไปนิดๆๆๆ  แต่พอนานเข้าก็ ต่างกันมาก เป็นปัญหาโลกแตกให้กับชาวว่านถกเถียงทะเลาะกัน  บรรพอาจารย์ต่างๆ ก็ คงกลัวว่าจะเถียงกัน ก็ เลยไม่นิยมเล่นว่านป่า แต่ให้เล่นว่านที่สืบทอดกันมา จะได้แน่ใจว่าถูกต้อง

เมื่อมาถึงยุคนี้ ถ้าเราเรียนรู้ ที่จะแยกแยะการเสาะหาว่านมาจากป่าแล้วเลี้ยงก็ น่าสนุกและท้าทายความสามารถในการจำแนก เพียงแต่อาจจะขาดไปหน่อยก็ ตรงเรื่องการผ่านเสกคาถาอาคม ซึ่ง มาเริ่มใหม่ ตบะของว่านก็อาจจะอ่อนกว่า แต่เรื่องทางยา ก็ อาจจะไม่มีความแตกต่าง

ไม่สงวนลิขสิทธิ์ – อ่านแล้วทำความเข้าใจ หากไม่เข้าใจถามได้ เสนอแนะได้ครับ

บทความสั้น 2017/004 เรื่อง รส กลิ่น สัมผัส (รูป รส กลิ่น เสียง สัมผัส)

เล่นว่าน ต้องฝึกรับรู้ รส กลิ่นและการ สัมผัส แต่ก่อนอื่น ต้องรู้ว่าอะไรพอจะชิมได้อะไรชิมไม่ได้ ไม่ใช่อะไรอะไรก็ชิม ลิ้นแข็งไปเลยก็มี ก็ควรเรียนรู้จากผู้มีประสบการณ์หรือครูบาอาจารย์ กลิ่นนี่ก็ บางคนจมูกดี บางคนจมูกแยกแยะไม่ออก บางคนว่ากลิ่นคาว พอไปดมเหม็นเขียวๆ แบบรากไม้ เป็นต้น สัมผัสก็ เหมือนกัน มีขนนุ่มหรือขนสากๆ ต้องแยกให้ออก บางทีไม่มีขน จับไปฝืดๆ ดันบอกขนสาก….เวรกรรม

ไม่สงวนลิขสิทธิ์ – อ่านแล้วทำความเข้าใจ หากไม่เข้าใจถามได้ เสนอแนะได้ครับ

บทความสั้น 2017/005 เรื่อง ว่านมหาปราบ

อันที่จริงจะเขียนเรื่องการแยกแยะ พอดี ก็ มีบางท่านนำมาถามเสียก่อน และเห็นว่าสำคัญจึงนำมาเรื่องมหาปราบมาลงก่อน จะได้เป็นพื้นฐานเรื่องต่อไป

เรื่องว่านมหาปราบ ตำราก็ลอกต่อๆกันมา ว่ามีขน……… โดยแท้จริงแล้วจะมีหรือไม่มีก็ต้นเดียวกันครับ หากใครเคยปลูกมากๆ หามาจากหลายแหล่งจะพบว่าบางต้นมีขนบางต้นไม่มีขน ก็ ไม่ใช่เรื่องแปลกอะไร ถ้าใครเคยเก็บดอกทองกระเจาจากป่า ก็ จะทราบ ว่าอันนั้นยิ่งมีวาไรตี้มากเข้าไปอีก ทั้งขนไม่ขน ใบกว้างใบแคบ เส้นกลางแดงไม่แดง ฯลฯ……….แต่ที่น่าสนใจกว่าคือ  มหาปราบ ที่พบกลับมีสิ่งหนึ่งที่แตกต่างคือ กลิ่นรส ………..เราพบว่ามหาปราบบางแหล่งกลิ่นดันไม่ขื่นฉุนแบบน้ำมันยางแต่กลับไปละม้ายคล้ายพญาว่าน …….มหาปราบที่กล่าวนี้ เป็นมหาปราบต้นพญาว่านครับ

ไม่สงวนลิขสิทธิ์ – อ่านแล้วทำความเข้าใจ หากไม่เข้าใจถามได้ เสนอแนะได้ครับ

บทความสั้น 2017/006 เรื่อง ปัจจัยในการแยกแยะ ว่านกลุ่มขมิ้น(หัว)

หัวว่านกลุ่มขมิ้น คล้ายกันหมด ต้องพยายามจดจำ ลักษณะ โดยดู สิ่งต่อไปนี้ หัวกลางหรือเหง้า หัวรองหรือแง่ง ทรงแบบไหน กลมป้อม รี ยาว ข้อถี่ ข้อห่าง งอขึ้น งอลง  ทั้งนี้ทั้งนั้น ต้องดูหัวที่สมบูรณ์ครบหัวจะง่ายกว่าแบบแหว่งๆ สภาพการปลูกก็มีผลต่อทรงหัวทำให้เพี้ยนไปได้

ไม่สงวนลิขสิทธิ์ – อ่านแล้วทำความเข้าใจ หากไม่เข้าใจถามได้ เสนอแนะได้ครับ

บทความสั้น 2017/007 เรื่อง ปัจจัยในการแยกแยะ ว่านกลุ่มขมิ้น(ต้นและใบ)

จริงๆตามหลักสากล ขมิ้นเป็นพวกลำต้นใต้ดิน ที่เหนือดินมา เป็นก้านใบ หรือลำต้นเทียม แต่เอาแบบง่ายๆ เรียกว่าต้นก็แล้วกัน

ขมิ้นใหญ่น้อย มีลำต้นสีต่างกันไป เขียวล้วนถึงแดงล้วน มากน้อย บางอย่าง กลีบแรกที่แทงโผล่มาแดงที่เหลือเขียว เช่นพวกเทพรำลึก บางอันก็สีหม่นๆ ที่เหลือเขียว เช่นทองคำ นางคำจะเขียวล้วน ส่วนมหาปราบแดงล้วนเป็นต้น ….ต่อมาก็สังเกตใบ ใบเรียวใบป้อม มีเส้นกลางแดง แดงมากแดงน้อย แดงทะลุหลัง หลังใบมีขนไม่มีขน ขนหยาบสาก หรือขนนุ่ม พวกนี้ล้วนต้องสังเกตจดจำ

ไม่สงวนลิขสิทธิ์ – อ่านแล้วทำความเข้าใจ หากไม่เข้าใจถามได้ เสนอแนะได้ครับ

บทความสั้น 2017/008 เรื่อง ปัจจัยในการแยกแยะ ว่านกลุ่มขมิ้น(จากการชิม)

ท่องไว้   หอม หวาน เอียน เย็น จืด ขม ขื่น ซ่า เผ็ดร้อน เหม็นคาว มัน คัน เหม็นเขียว

รสผสมกลิ่นผสมความรู้สึก ที่เราจะเจอ เมื่อชิมว่าน คนโบราณ เอาสิ่งเหล่านี้ เป็นตัวช่วยในการทราบสรรคุณว่าน ว่าว่านนั้นช่วยด้านไหน บางครั้งแม้ไม่รู้ชื่อ ก็ เอามากินมารักษาได้ เช่น ว่านที่ออกเย็นๆซ่าๆ มักดับพิษร้อนถอนพิษร้ายเช่นพวกพญาว่านเป็นต้น  ว่านที่จืดๆ ก็เอามาถอนพิษเช่นรางจืด  เรื่องสัมผัสเป็นเรื่องละเอียดอ่อน ต้องได้รับการสอนและการแนะนำ

บทความสั้น 2017/009 เรื่อง เปิดโลกทรรศน์เรื่องว่าน ตอน 1

ภาษาชาวบ้านพูดว่า ออกนอกกะลา เราจะออกนอกกะลาอย่างไร ? เรื่องต้นไม้นี่เรื่องยาก ถนัดใครถนัดมัน ไม่มีใครรู้ดีไปกว่าใคร ต้องเรียนรู้อยู่เสมอ เพราะมีตั้ง 3 หมื่นกว่ารายการในไทย ว่านก็ มีมากกว่า1000 ชนิด ในแต่ละชนิด ผสมกันได้มีลักษณะ ต่างกันไปอีก แล้วต้นเดียวกัน ปลูกต่างสภาพแวดล้อมรูปทรงก็เปลี่ยนได้ บางทีตั้งที่เดิมแต่แตกหน่อมาก เบียดกันมากขึ้นทรงใบก็แคบลงอีก นี่แหละกฏแห่งอนิจจัง

คนปลูกมากและช่างสังเกตก็จะเห็นอะไรมาก บางต้นไม่สังเกตก็ไม่เห็น ว่านบางว่านเป็นกลุ่มขมิ้น แต่มีกลิ่นสีโดดเด่น พอบางคนมาถามผมผมตอบไม่ได้ก็คงคิดในใจว่าอาจารย์ณรงค์ไม่เห็นเจ๋ง แต่จะบอกว่า ว่านใจดำ ชนิดเนื้อขาวๆ มีดำปนนั้น กลิ่นมันเป็นเอกลักษณ์ไม่เหมือนใคร เลย ผม เลยไม่เคยสังเกตว่าต้นมันเป็นอย่างไรใบอย่างไร เป็นต้น ดังนั้นหากใครถามอะไรผม ผมบอกคำไปสั้นๆ ให้จำไว้ มันมีค่ามาก เพราะผม ก็ รับมาจากคนรุ่นเก่าอีกที ยกตัวอย่างเช่น ทองคำกลิ่นเหมือนพญาว่าน(ต้นขมิ้นทอง) เป็นต้น หรอ อีกคำเช่น ว่านทองคำลำต้นสีเศร้าๆ เป็นต้น(อีกต้น5555)

ไม่สงวนลิขสิทธิ์ – อ่านแล้วทำความเข้าใจ หากไม่เข้าใจถามได้ เสนอแนะได้ครับ

บทความสั้น 2017/010 เรื่อง เปิดโลกทรรศน์เรื่องว่าน ตอน 2

ภาษาชาวบ้านพูดว่า ออกนอกกะลา เราจะออกนอกกะลาอย่างไร ?

เรื่องว่านเรื่องเก่าแก่มาก สืบจากปู่ จากพ่อจากแม่ จากยาย จากครู จากพระ ซึ่งท่านเหล่านั้น ก็ ล้วนเคยเรียนมาก่อน เรียนได้มากได้น้อยต่างกันไป จำผิดก็มี ผมว่าทุกคนและผมเองก็ ยังมีที่จำผิด ดังนั้น การจะเชื่อ การจะเรียน ต้องใช้สติปัญญา เหตุ และผล มีอะไรสงสัยก็สอบถามสอบทาน ให้ถูกต้อง จะได้องค์ความรู้ที่ถูกต้อง

หมายเหตุ ผมเคารพ ครูบาอาจารย์ ไว้เหนือเกล้า ไม่มีเจตนาลบหลู่ แต่ การศึกษา ก็คือการศึกษา ต้องให้องค์ความรู้ถูกต้องและเป็นสากล

ไม่สงวนลิขสิทธิ์ – อ่านแล้วทำความเข้าใจ หากไม่เข้าใจถามได้ เสนอแนะได้ครับ

บทความสั้น 2017/011 เรื่อง เปิดโลกทรรศน์เรื่องว่าน ตอน 3จบเรื่อง

เมื่อกี้ ได้อ่าน เพื่อนเฟสท่านหนึ่ง เขียนว่า อย่ามาถามท่านเรื่องเสียงขลุ่ยคนอื่นเพราะท่านก็ทำขายเหมือนกัน  อันนี้ มีจรรยาบรรณมาก

แต่สำหรับเรื่องวิชาการ บางทีหลีกเลี่ยงไม่ได้ที่จะมีคำวิพากวิจารณ์ แต่การทำเช่นนั้นอยู่บนเหตุและผล บางครั้งมีการยกตัวอย่าง คนพูดก็ต้องระวัง แต่คนฟังก็ต้องระวัง ไม่ใช่ พอคนพูดท่านเล่าความจริงว่า ว่านนี้ว่านนั้นจริงไม่จริงอย่างไรแล้ว ไม่กลั่นไม่กรอง เอาไปเล่าต่อ อ้างชื่อคนเล่า ให้มันเป็นที่เสียหาย กลายเป็น เสี้ยมให้คนทะเลาะกัน  คนประเภทนี้น่ารังเกียจ ขาดปัญญา ขาดความเคารพในองค์ความรู้ที่แท้จริงที่ท่านให้

ชาวว่าน ผู้ที่ศึกษาจริงจัง นับเป็นผู้ทรงคุณวุฒิ เป็นที่นับถือแก่คนทั่วไป จึงควรฟังเรื่องนี้เป็นอุทาหรณ์  ร่วมช่วยกันศึกษา และหลีกเลี่ยงความขัดแย้ง เพื่อวงการว่านที่ดี เป็นประโยชน์กับตนเอง คนรอบข้าง และประเทศชาติ

ไม่สงวนลิขสิทธิ์ – อ่านแล้วทำความเข้าใจ หากไม่เข้าใจถามได้ เสนอแนะได้ครับ

บทความสั้น 2017/012  เรื่อง ว่านกับความเชื่อ ตอนที่1 คงกระพัน หรือ เหนียว

เป็นความเชื่อมาช้านาน ว่าว่านนั้น ทำให้อยู่ยง คงกระพัน ชาตรี คำเหล่านี้ คนนึกไปแต่เรื่องเหนียว จริงๆ คำเหล่านี้ไม่เกี่ยวเลย

อยู่ยง อยู่โยง ความหมายคือ อยู่นานหรืออายุยืนนั่นเอง

คงกระพัน ความหมายคือ ไม่ค่อยเปลี่ยนไม่ค่อยแก่ ทำนองนี้

ชาตรี ความหมายคือ ความเป็นชาย เตะปี๊บดังอะไรแบบนี้

เราพบว่าเหล่าว่านอยู่ยงคงกระพันชาตรี นี่ หลายตัว จะ ทำให้ร่างกายแข็งแรง หรือบางว่านก็ มีลักษณะ คล้ายฮอร์โมนเพศชาย ซึ่งก็ไม่ได้บงบอกความเหนียว

แต่และในความจริงตอนนี้ มีการพิสูจน์ ได้โดยทั่วไป ว่ามีว่านบางชนิด ที่กินแล้ว แม้มีดโกนก็ ไม่อาจเอาเลือดออกจากร่างกายได้ และอีกหลายคนไปเจาะเลือด ๆก็ ไม่ออก ต้องใช้คาถาช่วย จึงดูดเลือดออกมาได้ เรื่องเหล่านี้นับว่าเป็นความพิเศษ ของว่านไทย โดยแท้

ไม่สงวนลิขสิทธิ์ – อ่านแล้วทำความเข้าใจ หากไม่เข้าใจถามได้ เสนอแนะได้ครับ

บทความสั้น 2017/013  เรื่อง ว่านกับความเชื่อ ตอนที่1 คงกระพัน หรือ เหนียว (พิเศษ)

พิเศษ ตามคำเรียกร้อง ที่ถามกันมา ว่าว่านอะไรหรือ ที่ว่าเหนียว ก็จัดกลุ่มพวกให้ได้ดังนี้ 

ชั้นสูง ไพลขาว ไพลดำ  เพชรหน้าทั่ง เพชรกลับ นเรศวร เฒ่าหนังแห้ง ทิพเนตร ตูบหมูบ เอียนด่อน เป็นต้น แต่ก็ มีวิธีกินต่างๆ กันไป

แบบ ชั่วเบา ก็ ได้แก่ ไพลใจดำ ใจดำ ท้าวชมพูหนังแห้ง  สามพันตึง กระทู้เจ็ดแบก พญาหอกหัก คางคก มะอะอุ เป็นต้น

แต่สิ่งเหล่านี้เป็นเรื่องความเชื่อ การจะมั่นใจว่าเหนียวนั้น มีวิธีเดียว คือ ต้องกินต้น ที่คนกินและเหนียวเขากินกันมาแล้ว ดีที่สุด

มีศรัทธา อย่างมงาย แต่ขอให้มั่นใจว่านเมื่อตอนหมดหนทาง

ไม่สงวนลิขสิทธิ์ – อ่านแล้วทำความเข้าใจ หากไม่เข้าใจถามได้ เสนอแนะได้ครับ

บทความสั้น 2017/014  เรื่อง การลักหัว

ไม้บางชนิด ให้หัวยาก ให้ต้นใหม่ก็ ยาก เพราะบางทีมีหัว เยอะแต่ขึ้นต้นเดียว ทางหนึ่งในการขยายพันธุ์คือการลักหัว ดูภาพประกอบ ที่ระบายสีชมพู คือ ส่วนที่จะแบ่งออกมาขยายพันธุ์ได้ ส่วนต้นก็ปล่อยให้โต มีหัวเองต่อไป

ไม่สงวนลิขสิทธิ์ – อ่านแล้วทำความเข้าใจ หากไม่เข้าใจถามได้ เสนอแนะได้ครับ

บทความสั้น 2017/015  เรื่อง #ว่านดอกทอง  #ว่านดอกทอง 12ชนิด  #ว่านรากราคะ

ว่านดอกทอง   เป็นอย่างไรกันหนอ เอาดอกทองแท้ๆเล่นแต่โบราณมันก็แบ่งใหญ่ๆแค่ 12 ชนิด แต่ในนี้บางตัวมันติดเม็ดก็เลยคิดว่าไม่รู้แปรผันไปได้อีกกี่แบบ ยังไม่รวมพวกกระเจียวดินหรือดอกดิน ที่มาเล่นเป็นดอกทองอีก มันก็เลยเยอะไปใหญ่ แล้วนี่ถ้าเอาพวกเข้าพรรษาที่บางคนว่าเป็นดอกทองอีก ก็ เหลือคณานับ ตัวใครตัวมันละทีนี้ เอาที่สบายใจ ไม่ว่ากัน มันดีทั้งนั้น

(ความต่อไปนี้เป็นรายละเอียดที่ผมตัดตอนจากบทความที่ผมเขียนอธิบายไว้ในเวปพลังจิตนานมาแล้ว)มีคนถามว่า ว่านดอกทอง 12 สายพันธุ์มีอะไรบางและลักษณะเป็นยังไงครับ   เลยมาตอบแต่พิมพ์ไม่ค่อยเก่งต้องทำความเข้าใจกันมาก แต่หากมีพื้นฐานก็เข้าใจกันง่าย

ก่อนอื่นจะบอกว่าว่านดอกทองส่วนมากเป็นว่านวงศ์ขิง ต้นใบคล้ายขมิ้นแต่ต้นเล็กกว่าครับ ประมาณไม่เกิน 1ฟุตมักออกดอกที่ดินใบจะเรียบๆกว่าพืชในพวกเดียวกัน (ซึ่งหลายปีผ่านมา ได้ข้อมูลว่าว่านป่า หรือ ว่านที่ปลูกลงดิน ต้นโตกว่าที่เข้าใจมาก เพราะในอดีต เล่นแต่ว่านในบ้านในกระถาง)

1 ตัวผู้ รากไหลเลื้อยต้นแดงเนื้อในหัวเหลืองกลิ่นคาว ผิวใบเรียบๆใบมีเส้นกลางสีแดง (บางคนเลี้ยงเป็นตัวเมีย)

2 ตัวเมีย รากไหลเลื้อยต้นเขียวในหัวขาวกลิ่นคาว ผิวใบเรียบๆใบมีเส้นกลางสีแดง(บางคนเลี้ยงเป็นตัวผู้)

3 มหาเสน่ห์ดอกทอง คล้ายตัวผู้แต่เล็กกว่าไปทุกส่วนแทงต้นครั้งแรกแดงต่อไปเขียว

4 ดอกทองสุวรรณหงษ์ เหมือนข้อ3แต่เปลือกของหัวผิวมัน กลิ่นคาวแรง หายาก

5 พญาเทครัว คล้ายตัวผู้ตัวเมียแต่หลังใบมีขนนุ่ม

6 มหาอุดม ต้นเขียวโคนแดง คล้ายดอกทองตัวผู้ใบมันๆ ไหลใหญ่ ตัวนี้แหละ ดอกค่อนใหญ่ ติดเม็ดได้ง่าย ทำให้กำเนิด ดอกทองหลายหลากมากๆ แม้แต่ ต้นสวยๆ อย่าง ที่เรียกกันว่าสุริยะเทพก็ พวกนี้

7 มหาอุดมป่า ต้นแดง คล้ายดอกทองตัวผู้ใบมันๆ ไหลใหญ่ ดินสอฤษีบางสายก็อยู่ในข้อนี้ พวกนี้ก็หลากหลาย มีขนไม่มีขนกลางแดงกลางไม่แดงก็ใช่ บางต้นไม่ใช่ดอกทองเช่น ว่านปลาไหลเผือก ก็ อยู่ในข้อนี้ครับ

ข้อ6และ7นี้ คนที่ไปหาจากป่าจะเข้าใจ ว่าหลากหลายปะปน อยู่ในที่เดียวกันเพราะผสมข้ามกันมั่วไปหมด

8 ดินสอฤษี รากไหลเลื้อยยาวๆ ปานดินสอ ออกดอกที่ดิน(ดินสอบางชนิดออกดอกข้างบน อันนั้นไม่ใช่พวกนี้)

9 ดอกทองกระเจา หัวเป็นเม็ดๆ มีตุ้มน้ำเลี้ยงคล้ายจู๋เด็ก (อิสานเรียกตัวนี้ว่าดอกทองตัวผู้ คู่กับโยนีที่เป็นตัวเมีย)

10 ดอกทองนพมาศ (ไม่ใช่ว่านนพมาศ) เหมือนตัวเมียแต่ต้นใหญ่สุดในตระกูลดอกทอง

11 มหาเสน่ห์ หรือดอกทองเขมร หาง่ายออกดอกทั้งปี

12 โยนี หรือว่านเขียด บ้างเรียกดอกทองตัวเมีย หัวคล้ายอวัยวะเพศหญิง ตัวนี้ เป็นพวกกล้วยไม้ดิน

12ชนิดนี้ ถึงจะเป็นดอกทองแท้ๆ บางคนเอาดินสอตัวที่ออกดอกข้างบน(เหมือนพวกเทพ)ไปเข้าชุด ก็ ผิดธรรมเนียม ส่วนแถบอิสานบางจังหวัด เรียกทองกระเจาว่าตัวผู้ ส่วนโยนีเรียกว่าตัวเมีย เป็นเรื่องที่ต้องทำความเข้าใจความแตกต่างในแต่ละถิ่น ไม่มีใครผิดใครถูก

ดอกทองเกือบทั้งหมด species เดียวกันครับ ต่างกันที่ระดับ variation ถ้านึกไม่ออกให้นึกถึงพริก พริกมีหลายชนิดมาก บ้างพริงชี้ฟ้า บ้างพริกขี้หนูใหญ่ บ้างพริกแกว(แจว) บ้างพริกกระเหรี่ยง บ้างพริกขี้หนูสวน แบบใดแบบนั้น

species ที่ว่าก็ คือ Curcuma cf. pierreana Gagnep.  พวกดอกเล็กเป็น Curcuma singularis Gegnep.

ยกเว้น ทองกระเจาเป็น Stahlianthus sp.

มหาเสน่ห์ เป็น Elettariopsis sp.

และ โยนี เป็นSpathoglottis affinis de Vriese

พวกข้างบนวงศ์ขิงทั้งหมด ยกเว้นตัวโยนี เป็นวงศ์กล้วยไม้(ดิน)

เรื่องดอกทองโบราณ #ดอกทอง12ชนิด ก็ มีเพียงเท่านี้ ที่ได้ยินจากอาจารย์ทั้งหลายมาแต่โบราณ มาสรุปรวม ทั้งหมด ไม่ได้แต่งขึ้นเอง หรือตีความเอาเอง หรือนึกขึ้นเองแต่อย่างใด (ถ้าอันไหนตีความ หรือ เข้าใจจากการใช้เอง ก็ จะบอกไปตามนั้น หากใครอยากฟังคำสอนแบบโบราณที่ได้สอนมาปากต่อปาก แนว X เชิญมาทัศนาที่บ้านว่านไทย 5555)

บทความเกี่ยวกับว่านรากราคะ ที่หลายคนฉงนฉงาย ตอน 2

บางตำรา ท่านก็ ว่าต้องมี 16 ชนิด ดังนี้

1 ดอกทองตัวผู้ (ชนิดที่กลิ่นแรงคัดสายพันธุ์ เรียก จงรัก)

2 ดอกทองตัวเมีย (ชนิดที่กลิ่นแรงคัดสายพันธุ์ เรียก คงรัก)

3 มหาเสน่ห์ดอกทอง

4 ดอกทองสุวรรณหงษ์

5 ดอกทองพญาเทครัว

6ดอกทอง มหาอุดม

7ดอกทอง มหาอุดมป่า

8ดอกทอง ดินสอฤษี

9 ดอกทองดินสอขาว

10 ดอกทองนพมาศ

11 มหาเสน่ห์ หรือดอกทองเขมร

12 ดอกทองโยนี

13 ดอกทองกล่อมนางนอน

14ดอกทองเสน่ห์จันทน์ปัดตลอด

15ดอกทองเทพประสิทธิ์

16 อุมาเทวี ดอกขาว อุมาเทวีดอกแดง (พระศิวะ)

1-10 ออกดกเดือนห้าเดือนหก 11 ออกดอกทั้งปี 12-16 ออกดอกเดือนสิบ

บทความสั้น 2017/016  เรื่อง ว่านกับความเชื่อ เทพและครู ที่เกี่ยวข้องกับว่าน

ไล่ย้อนไปสมัยรัชกาลที่ 6 ในงานครอบครูสรรพวิทยาการมี ในหมายรับสั่งดังนี้

 “อนึ่งให้เจ้ากรม ปลัดกรม สมุห์บาญชี ในกรมพระเจ้าน้องยาเธอ กรมหลวงเทเวศวัชรินทร์จัดพระประคนธรรพ กับหน้าฤาษี ๘ หน้า หน้าพระราม ๑ หน้า หน้าพระลักษมณ์ ๑ หน้า หน้าหนุมาน ๑ หน้า หน้าทศกัณฐ์ ๑ หน้า หน้าอินทรชิต ๑ หน้า หน้าพิราพ ๑ หน้า หน้ารามสูร ๑ หน้า หน้าช้าง ๑ หน้า หน้าม้า ๑ หน้า ไม้คลีสำรับ ๑ พัดใบตาลเล่ม ๑ ศรเล่ม ๑ พระขรรค์เล่ม ๑ ขนนกยูงคู่ ๑ ตะบองอัน ๑ เร่งเอาไปเตรียมให้พร้อมที่ชลาน่า พระมหาปราสาท ณ วันแรม ๑๔ ค่ำเดือน ๕ เพลาบ่ายโมงหนึ่งให้ทันเข้าพระมณฑล”  ในครั้งนั้น ได้เป็นการเพิ่มเติมเศียรดังกล่าวจากโบราณประเพณีซึ่งมีดังนี้

๑. หัวโขนพระอิศวร แทนสัญลักษณ์องค์พระอิศวร ซึ่งถือเป็นเทพเจ้าผู้ยิ่งใหญ่องค์หนึ่ง และเป็นเป็นเทพเจ้าผู้ทำลายล้าง เวลาตั้งหัวโขนหรือศีรษะท่าน  จะต้องตั้งให้สูงสุดกว่าหัวโขนอื่น

๒. แทนสัญลักษณ์องค์พระนารายณ์ ซึ่งถือเป็นเทพเจ้าผู้บริหารและรักษาโลก เวลาตั้งหัวโขนหรือศีรษะท่าน จะต้องต่ำกว่าพระอิศวร

๓. หัวโขนพระพรหม แทนสัญลักษณ์องค์พระพรหม ซึ่งถือเป็นเทพเจ้าผู้สร้างโลก เวลาตั้งหัวโขนหรือศีรษะท่าน ต้องต่ำกว่าพระอิศวร แต่เสมอกับพระนารายณ์

๔. หัวโขนพระอินทร์ แทนสัญลักษณ์องค์พระอินทร์ ซึ่งถือเป็นเทพเจ้าที่จะคอยให้ความช่วยเหลือคนดี เป็นผู้บันดาลให้ฝนตก  เพื่อให้ความชุ่มฉ่ำแก่พืชผลในแผ่นดิน เวลาตั้งหัวโขนหรือศีรษะท่าน ต้องตั้งให้ต่ำกว่าพระอิศวร พระนารายณ์ และพระพรหม

๕. หัวโขนพระพิฆเนศ แทนสัญลักษณ์องค์พระพิฆเนศ ซึ่งถือเป็นเทพเจ้าแห่งความรู้ สติปัญญา ศิลปศาสตร์ เป็นใหญ่เหนืออุปสรรคทั้งมวล  เป็นเทพผู้อยู่เหนือการรจนาหนังสือ เวลาตั้งหัวโขนหรือศีรษะท่าน ต้องตั้งให้ลดลงต่ำกว่าเทพองค์อื่นๆ แต่อาจระดับเดียวกับพระอินทร์

๖. หัวโขนพระวิสสุกรรม แทนสัญลักษณ์องค์พระวิสสุกรรม ซึ่งถือเป็นเทพแห่งการช่างการก่อสร้าง และเกี่ยวข้องกับการละครชาตรี ที่ทรงเสด็จลงมาประทับยังเสากลางเวที เพื่อปกป้องภยันอันตรายทั้งปวง เวลาตั้งหัวโขนหรือศีรษะท่าน ต้องตั้งลดลงมาจากพระอิศวร พระนารายณ์ พระพรหม พระอินทร์ พระพิฆเนศ

๗. หัวโขนพระปรคนธรรพ แทนสัญลักษณ์องค์พระปรคนธรรพ ซึ่งถือว่าเป็นครูปี่พาทย์ เป็นผู้ประดิษฐ์พิณ เป็นผู้แต่งคัมภีร์กฎหมายที่เรียกว่า ” นารทิยาธรรมศาสตร์” เป็นผู้รอบรู้ในกาลทั้งสาม คือ ปัจจุบัน อดีต และอนาคต เวลาตั้งหัวโขนหรือศีรษะท่าน จะตั้งทางด้านขวาของเวทีรวมกับศีรษะพระครูฤษีต่างๆ

๘. หัวโขนพระปัญจสีขร แทนสัญลักษณ์องค์พระปัญจสีขร ซึ่งถือว่าท่านเป็นครูพิณและขับร้องต่างๆ เวลาตั้งหัวโขนหรือศีรษะท่าน จะตั้งทางด้านขวาของเวทีรวมกับศีรษะพระครูฤษีต่างๆ

๙. หัวโขนพระพิราพ แทนสัญลักษณ์องค์พระพิราพ ถือว่าเป็นครูอสูรเทพผู้ทรงอิทธิฤทธิ์ ซึ่งศิลปินโขน-ละคร ดนตรีไทย เคารพสักการะในฐานะเป็น  ครูดุริยางคศิลป์และนาฏศิลป์ เป็นเทพเจ้าแห่งความตาย ความหายนะทั้งปวง ในขณะเดียวกันก็เป็นเทพเจ้าแห่งความประสบโชค ขจัดโรคภัยต่างๆ เวลาตั้งหัวโขนหรือศีรษะท่าน จะตั้งทางด้านซ้ายของเวที ต่ำกว่าพระอิศวร แต่สูงกว่าหัวโขนยักษ์อื่นๆ และแยกออกมาอีกลุ่มหนึ่งนอกเหนือจากเทพหรือมนุษย์

๑๐. หัวโขนพระฤษีกไลโกฎ พรภรตฤษี พระฤษีตาวัว พระฤษีตาไฟ แทนสัญลักษณ์ของท่านแต่ละตน ซึ่งถือว่าเป็นครูฝ่ายมนุษย์

ครูอาจารย์ของบ้านว่านไทย ได้รับถ่ายทอดและปรับให้เหมาะกับศาสตร์ของว่านดังที่ได้แสดงในรูป  ห้องบูชาครูและเทพบ้านว่านไทย

ไม่สงวนลิขสิทธิ์ – อ่านแล้วทำความเข้าใจ หากไม่เข้าใจถามได้ เสนอแนะได้ครับ

บทความสั้น 2017/015  เรื่อง ไม้พันธุ์ใหม่ (ผสมขึ้น หรือ ผสมเองตามธรรมชาติ)และไม้กลายพันธุ์

เป็นธรรมดาของไม้ที่สืบพันธุ์แบบใช้เพศ ที่มีการผสมข้ามต้นกันได้ ทำให้ได้พันธ์ใหม่ๆ อีกด้านหนึ่งแบบไม่ใช้เพศ การผ่าหัวของไม้พวกหัวแบบหัวหอม เพื่อการขยายพันธุ์จำนวนมาก และการเพาะเลี้ยงเนื้อเยื่อ ก็ทำให้เกิดไม้ลักษณะใหม่ที่ต่างออกไปจากต้นเดิมได้ ก็นับเป็นความมหัศจรรย์ทางธรรมชาติ แต่ในทางว่านนั้น โดยมาก จะยึดต้นเก่าแบบเก่าเอาไว้ก่อน เพื่อความแน่นอนในสรรพคุณ ส่วน แบบใหม่นั้น ครั้นจะปฏิเสธไปเสียทีเดียวก็ เห็นจะคิดคับแคบไป   แต่การจะยอมรับมาเป็นว่านได้ ก็ ต้องศึกษาหรือ ทดลองใช้ ในทางที่สมควร ให้แน่ใจเสียก่อน  ไม้ที่เกี่ยวข้องกับว่าน และมีพันธุ์ใหม่ๆ ออกมามาก ได้แก่ พวก กวักทองใบ ขันหมาก ดอกทองมหาอุดม พวกกลุ่มบัวดินเช่นพญาหัวเดียว ขุนแผนสะกดทัพ เป็นต้น

กลุ่มหลังสุดจะเห็นว่าชาวว่านไม่ค่อยนิยม เพราะคิดว่าไม่ค่อยมีสรรพคุณ…. จากการสังเกตของผม พบว่าต้นที่มีกันส่วนใหญ่ไม่ใช่ต้นที่มีมาแต่เดิม

*ไม่สงวนลิขสิทธิ์  แต่ เอาข้อมูลไปก็ควรมีมารยาท ให้เครดิตกันบ้างครับ – อ่านบทความแล้วทำความเข้าใจ หากไม่เข้าใจถามได้ เสนอแนะได้ครับ

บทความสั้น 2017/016  เรื่อง ว่านไก่แดง

ว่านไก่แดงเป็นว่านหลักตัวนึงที่ดีทั้งค้าขาย เสน่ห์เมตตามหานิยม และกำจัดอุปสรรค แก้ฮวงจุ้ย ไก่แดงมีหลายแบบ แบบกระเจียว  แบบไม้เลื้อยๆตามคาคบไม้ และแบบขมิ้น พวกดังกล่าวส่วนใหญ่ชัดเจน จะมาสับสนก็ พวก ไก่แดงแบบต้นกระชาย(ขมิ้น)

ไก่แดงและพญาไก่แดงของแท้ หัวเป็นปุ่มๆ ต่อๆกัน ไม่ไหลยาว พวกไหลยาว จะเป็นร่อนทอง เรื่องต้นใบดอก ใกล้เคียงกันมาก ไก่แดงมีทั้งดอกขาวและเหลืองดอกจะออกทรงอ้วนกลม ส่วนพญาไก่แดงดอกดันเหมือนร่อนทอง 55555 ท่องจำไว้ เรื่องต้นเรื่องใบ ก็ มากมายหลายหลากคล้ายกัน มีก้านแดงก้านเขียวหลังใบแดงหลังใบเขียว

ให้จำไว้ว่าจุดตายคือหัวต้องไม่เลื้อยไหล และไก่แดงดอกกลมๆ แต่ดอกพญาไก่แดงเหมือนร่อนทอง

*ไม่สงวนลิขสิทธิ์  แต่ เอาข้อมูลไปก็ควรมีมารยาท ให้เครดิตกันบ้างครับ – อ่านบทความแล้วทำความเข้าใจ หากไม่เข้าใจถามได้ เสนอแนะได้ครับ 064-1469546

#บทความสั้นบ้านว่านไทย  2017/017  เรื่อง มณฑลพิธี

วันนี้ มีคนถามเรื่องทำว่านมีการสะกดทิพยาธร อย่างไร ก็ เลยตอบไปว่าไม่ได้ทำครับ เพราะ ปกติ ทำของทาว่าน จะทำที่บ้าน ที่วัด หรือไม่ก็ ทำมณฑลพิธี ซึ่ง มีสิ่งต่างๆ ปกป้องรักษาอยู่แล้ว  ตำรากล่าวดังนี้

มณฑลพิธีล้อมด้วยราชวัฏฉัตรธงทั้ง4มุม ตรงกลางตั้งพิธีดาดด้วยผ้าขาว ลงยันต์เพดานทั้งหน้าหลัง แล้วดาเครื่องกระยาสังเวย สําหรับบูชาเทพยดาอารักษ์และครูบาอาจารย์ ผู้ประสิทธิ์ประสาทอันประกอบด้วย มัจฉะมังษาหาร 6ประการ พร้อมเครื่องกระยาบวช ขนมแห้ง ขนมหวานอีกผลไม้9 อย่าง พร้อมรายละเอียดดังนี้

         ๑. ผ้าขาวสำหรับคาดเพดานพิธีมณฑล

         ๒. ฉัตร 4 อัน (สี่ทิศ)

         ๓. สายสิญจน์พอที่จะวงได้ 7 รอบมณฑลพิธีนั้น

         ๔. ยันต์มงกุฏพระพุทธเจ้าสำหรับคาดเพดาน

         ๕. ผ้ายันต์ตรีนิสิงเห สำหรับติด 8 ผืน (แปดทิศ)

ด้านหลังเป็นยันต์อิติปิโส ประจำทิศ แต่ละทิศ คือยันต์ประจำทิศใดก็ให้ติดยันต์นั้นตามทิศทั้งแปดแต่ละทิศ คือ

         1. ทิศบูรพา (ทิศตะวันออก) ให้ติดกระทู้ 7 แบก (อิ ระ ชา คะ ตะ ระ สา)

         2. ทิศอาคเณย์ (ทิศตะวันออกเฉียงใต้) ให้ติดฝนแสนห่า (ติ หัง จะ โต โร ถิ นัง)

         3. ทิศทักษิณ (ทิศใต้)  ให้ติดนารายณ์เกลื่อนสมุทร (ปิ สัม ระ โล ปุ สัต พุท)

         4. ทิศหรดี (ทิศตะวันตกเฉียงใต้) ให้ติดนารายณ์ถอดจักร์ (โส มา ณะ กะ ริ ถา โธ)

         5. ประจิม (ทิศตะวันตก) ให้ติดนารายณ์ขว้างจักร์ตรึงไตรภพ (ภะ สัม สัม วิ สะ เท ภะ) 

         6. ทิศพายัพ (ทิศตะวันตกเฉียงเหนือ) ให้ติดนารายณ์พลิกแผ่นดิน (คะ พุท ปัน ทู ทัม วะ คะ) 

         7. ทิศอุดร (ทิศเหนือ) ให้ติดตวาดฟ้าป่าหิมพานต์วา  (โธ โน อะ มะ มะ วา)

         8. ทิศอีสาน (ทิศตะวันออกเฉียงเหนือ) ให้ติดนารายณ์แปลงรูป (อะ วิช สุ นุต สา นุส ติ )

         เมื่อจัดพิธีมณฑล วงด้วยสายสิญจน์ ติดยันต์ประทับเพดานและยันต์ตรีนิสิงเหใหญ่  ห่างมณฑลพิธี ปักเฉลว ทั้งสี่ทิศ อีกชั้นหนึ่ง

*ไม่สงวนลิขสิทธิ์  แต่ เอาข้อมูลไปก็ควรมีมารยาท ให้เครดิตกันบ้างครับ – อ่านบทความแล้วทำความเข้าใจ หากไม่เข้าใจถามได้ เสนอแนะได้ครับ 064-1469546

#บทความสั้นบ้านว่านไทย  2017/018  เรื่อง พิจารณาว่านกลุ่มขมิ้น/ดอกทอง

การพิจารณาว่านในกลุ่มขมิ้น /ดอกทอง มีความยากมาก เพราะ ขึ้นกับดินที่ปลูก สภาพปลูก แดดมากน้อย ต้นเดี่ยวหรือ เป็นกอ สภาพใบก็ต่างกัน จึงต้องพึงสังเกต ต้น ใบ ดอก หัว อย่างละเอียด ซึ่งอาจจะเป็น 1 ฤดูการปลูก หรือ หากจะให้แน่ใจ 100% อาจใช้เวลาอย่างน้อย 2 ปี

การชิมรส ดมกลิ่นหัวสีหัวก็ เช่นกัน หัวแก่หัวอ่อน สีก็ต่างกัน สีที่ถือเป็นมาตรฐานคือ ว่านที่ปลูกจนแก่ แล้วกู้ในช่วง หลังออกพรรษาเป็นต้นไป จนถึงประมาณเดือนมกราคม ซึ่งหากหลัง มกราคม เข้ากุมภาพันธ์ ว่านบางชนิดแม้ไม่งอกต้นแต่อาจมีการขยายหัวมากขึ้น รสชาดและสีก็เปลี่ยนไปด้วย

เช่นว่านห้าร้อยนาง ในช่วงกุมภา จะมีหัวเกิดซ้อนมากชั้นกว่าช่วงออกพรรษามากเป็นต้น

*ไม่สงวนลิขสิทธิ์  แต่ เอาข้อมูลไปก็ควรมีมารยาท ให้เครดิตกันบ้างครับ – อ่านบทความแล้วทำความเข้าใจ หากไม่เข้าใจถามได้ เสนอแนะได้ครับ 064-1469546

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Spam Protection by WP-SpamFree

วงศ์ของว่าน :