ว่านแม่โพสพ

แม่โพสพ   Oryza  minuta  Presl.

ลักษณะ  ต้น  ใบ  ดุจดังต้นข้าว  รากเลื้อยออกเหมือนรากหญ้าคา

สรรพคุณ  ทางศิริมงคล  เอาว่านแม่โพสพใช้ในพิธีไหว้เจ้าแม่โพสพ  ที่เรียกว่า  ทำขวัญข้าว  เพื่อป้องกันขับไล่โรคภัย  สัตว์ต่างๆ ที่เข้ามาทำลายรบกวนต้นข้าว  และทำให้ต้นข้าวมีความเจริญงอกงามดี

หมายเหตุ  ว่านชนิดนี้  คุณสุวัตร  กิติกูล  ให้ข้อมูลว่า น่าจะเป็น   หญ้าละมาน หรือ ข้าวละมาน  ซึ่งใช้ในพระราชพิธีพิรุณศาสตร์  มีลักษณะเหมือน  ต้นข้าวธรรมดาทุกประการ  เพียงแต่เมล็ดจะลีบกว่า  และมีหาง  เรียกได้หลายชื่อ  คือ ข้าวหาง   ข้าวนก   ข้าวป่า  หญ้าปล้องละมาน  หญ้าข้าวนก  หญ้าลิเก  ข้าวดีด  ข้าวเด้ง

พบในตำราของ

พยอม   วิไลรัตน์.  ตำรากบิลว่านและต้นไม้วิเศษนานาชนิด.  2504,  หน้า  111-112

เลื่อน   กัณหะกาญจนะ.  ตำราคุณลักษณะว่านและวิธีดูแลว่าน.  2506,  หน้า  340

สวิง   กวีสุทธิ์,  ร.ต.  ตำรากบิลว่าน.  2508,  หน้า  63

อาจารย์ญาณโชติ.  คัมภีร์ไสยศาสตร์ฉบับสมบูรณ์.  ไม่ปรากฏปีที่พิมพ์,  หน้า  1007