บทความที่ 10 ขมิ้นโสฬส

บทความเรื่องขมิ้นสำคัญ 16 ต้น หรือ ขมิ้นโสฬส

เรื่องราวของว่านขมิ้นโสฬส

หากครูรู้แก้ว่าน…….. ท่านสอน

เสกขมิ้นกินจึ่งนอน……. นั่นได้

กระเหรี่ยงเมาเหล่าลูกถอน….. ให้ขมิ้น… กินแฮ

เมาสร่างต่างกราบไหว้……….. ว่าขมิ้น…. กินหาย (นิราศสุพรรณ)

ความรู้แต่โบราณนานมา หลายคนก็ทราบว่าขมิ้นมีเยอะ จึงสงสัยว่าขมิ้นตัวไหนที่ดี  ขมิ้นชุดใหญ่ชุดนึงเรียกว่า 9 พญา และผนวกอีก 7 ตัวรองรู้จักกันในนามขมิ้นโสฬส ที่มาที่ไป ก็ ในรุ่นอาจารย์หล่อ ขันแก้ว ที่พยายามแบ่งชุดเช่น 5 เทพ 5 จันทร์อะไรทำนองนี้ แต่ก็ยังมิได้แยกขมิ้นให้ชัดเจน ถัดมาถึงป้าช่วย ก็ รวบ 9 ขมิ้น หรือ 9 พญา ไว้ จนมาถึงยุคอาจารย์นพคุณ ที่ถ่ายทอดมานับมาได้ 16 พอดี ก็จึงเป็นที่มา ของขมิ้นโสฬส ดังนี้

1.จ่าว่าน (พระชนะมาร)
2.จ่าพระยาว่าน
3.พระยาว่าน (มหาปราบ ต้นพระยาว่าน)
4.พระยาว่าน (ขมิ้นทอง)
5.พระยาว่าน ต้นเขียว
6.พระยาว่าน เนื้อเขียว (มรกต)
7.พระยาว่าน เนื้อขาว (นางคำขาว)
8.พระยาว่าน เนื้อม่วง (คันธมาลาม่วง)
9.พระยาว่าน ใบเหลือง (พระยาปลาไหลเหลือง)
10.ขมิ้นอ้อย
11.ขมิ้นชัน (ขมิ้นโนราห์ ,ขมิ้นด้วง,ขมิ้นชันป่า ฯลฯ ตัวไหนก็ได้)
12.ขมิ้นขาว (ขมิ้นขาวปัดตลอด)
13.ขมิ้นดำ
14.ขมิ้นขม
15.ว่านนางคำ (สืบมาจากสมเด็จโต)
16.ว่านทองคำ

พญาทั้ง9 นั้นสรรพคุณครอบจักรวาลตามสรรพคุณแต่ละว่านรวมกัน แถมมีตัวหนุนอีก 7  ย่อมไม่ธรรมดา หมายเลข 97 พลังความรุ่งโรจน์. ชีวิตจะก้าวหน้า มั่นคง และรุ่งเรืองดี มีเพื่อนฝูงมาก คิดการงานสิ่งใดจะประสบผลสำเร็จ การค้าขายมีกำไร จะได้ทำงานในตำแหน่งสำคัญๆ มีคนเคารพ มีเพื่อนมาก มักเข้มแข็งในหน้าที่การงาน มีสมรรถภาพดีเยี่ยม