ว่าน กระชายดำ

ชื่อว่าน:  ว่านกระชายดำ

ชื่อวิทยาศาสตร์ของว่าน:  Kaempferia sp.

วงศ์ของว่าน:  ZINGIBERACEAE

ชื่ออื่นๆ: 

ลักษณะลำต้น/ราก:  ลำต้นใต้ดินเป็นเหง้ากลมๆ ต่อๆกันเป็นก้อนๆใหญ่ประมาณ3-5นิ้ว เนื้อภายในสีม่วงถึงสีดำ

ใบ:  ใบมีสีเขียวอมแดงในตอนงอกใหม่ๆ และเปลี่ยนเป็นเขียว รูปไข่ป้อมกลม ปลายใบเป็นติ่งแหลม ขอบใบมีสีม่วง เส้นใบนูนห่างๆกัน

ดอก:  ดอกคล้ายกล้วยไม้ มีสีขาวปากสีม่วง มีก้านช่อดอกออกจากบริเวณกลางต้น

สภาวะการปลูก:  ดินระบายน้ำดี  แดดรำไร ชอบความชื้นในอากาศสูง พักตัวในฤดูแล้ง

การขยายพันธุ์:  เหง้า แง่ง หรือแยกหน่อจากต้น

การใช้ประโยชน์:

มีคุณแก้บิด, แก้ป่วง แก้ลมทุกชนิดให้ตำเป็นผงกินกับน้ำผึ้ง  กินอยู่เสมอ  เป็นยาอายุวัฒนะและคงกระพันชาตรีอีกด้วย ประมาณปี2545 เป็นต้นมามีการตื่นตัวในการใช้ว่านตัวนี้ บ้างกล่าวว่าสรรพคุณเหมือนกับโสมเกาหลี คือเป็นสมุนไพรบำรุงสำหรับผู้ชาย อย่างไรก็ดีโปรดศึกษาให้ดีก่อนใช้เนื่องจาก หัวสด มีสรรพคุณในการขยายหลอดเลือด ทำให้ระคายเคืองกระเพาะอาหารใด้

ความเชื่อ:  เป็นว่านที่นิยมกันมาแต่โบราณใช้ทั้งคงกระพัน และทางยาแก้โรคลมได้สารพัด แม้กระทั่งโรคตาและทรางเด็ก วิธีใช้รักษาโรคได้แยกไว้ดังนี้ หัวสดกินแก้โรคในท้องเช่น จุกเสียด ปวดท้อง ใช้หัวโขลกกับเหล้าขาวกินแต่น้ำ แก้โรคมดลูกพิการ มดลุกหย่อนหรือเคลื่อน ใช้หัวต้มกับน้ำกินครั้งละ 1/2 แก้ว 3 เวลาก่อนอาหาร แก้โรคตาต่าง ๆ ใช้หัวล้างให้สะอาดย่างไฟพอเกรียมดองกับเหล้าขาวสัก 7-8 หัว นำไปหมกในถังข้าวเปลือก 3 คืน แล้วเทกรองเอาน้ำยาแทรกพิมเสน 2-3 เกล็ดใช้หยอดตา แก้โรคตัวจี๊ด เอาหัวสดตำผสมกับเหล้าขาวพอกน้ำใช้กิน แก้โรคตาลทรวงเด็ก ใช้หัวฝนกับฝาละมีหม้อดินหยอดสุราขาวพอข้นกวาดคอเด็ก ทางอายุวัฒนะ ใช้หัวหั่นตากแดดแล้วบดให้ละเอียดผสมน้ำผึ้ง ปั้นเม็ดกินครั้งละ 1-2 เม็ดก่อนอาหารทุกวัน ถ้าจะกินเพื่อคงกระพันให้เสกหัวว่านด้วยคาถา “นะโมพุทธายะ” 3 จบ