ม้าห้อ  Curcuma  sp.

ลักษณะ  หัว  ต้น  ใบ  คล้ายขมิ้นอ้อย  แต่หัวนั้นใหญ่กว่าขมิ้นอ้อย  เนื้อในหัวเป็นสีขาว  หักหัวออกเป็นใยคล้ายใยบัว

สรรพคุณ  ทางสมุนไพร  เป็นยารักษาโรคริดสีดวงทวาร  เอาหัวว่านฝนกับน้ำสุก  หรือน้ำสะอาดก็ได้  ถ้าถือติดตัวเดินหรือวิ่งไม่เหนื่อยล้า  มีกำลังดี

พบในตำราของ

พยอม   วิไลรัตน์.  ตำรากบิลว่านและต้นไม้วิเศษนานาชนิด.  2504,  หน้า  49

ชั้น   หาวิธี.  ตำราว่านวิเศษอันศักดิ์สิทธิ์.  2506,  หน้า  50

เลื่อน   กัณหะกาญจนะ.  ตำราคุณลักษณะว่านและวิธีดูแลว่าน.  2506,  หน้า  324

สวิง   กวีสุทธิ์,  ร.ต.  ตำรากบิลว่าน.  2508,  หน้า  71

สมาน   คัมภีร์  และ  ทัศนา   ทัศนมิตร.  กบิลว่าน 108.  2516,  หน้า  99

อาจารย์ญาณโชติ.  คัมภีร์ไสยศาสตร์ฉบับสมบูรณ์.  ไม่ปรากฏปีที่พิมพ์,  หน้า  1005

ม้าสีหมอก  Crinum  moorei  Hook.f.

ลักษณะ  ต้นและใบคล้ายพลับพลึง  แต่ใบไม่แหลม  ดอกมีสีขาว  และมีกลิ่นหอมเล็กน้อย

สรรพคุณ  ทางเมตตามหานิยม  ศิริมงคล  ปลูกไว้กับบ้านเป็นศิริมงคล  หรือนำติดตัวเป็นเสน่ห์เมตตามหานิยม  ปลูกไว้ในร้านค้าขายดีนัก

หมายเหตุ   ว่านชนิดนี้  ปัจจุบันเรียกว่า  ว่านมหาบัว

พบในตำราของ

พยอม   วิไลรัตน์.  ตำรากบิลว่านและต้นไม้วิเศษนานาชนิด.  2504,  หน้า  48-49

ชั้น   หาวิธี.  ตำราว่านวิเศษอันศักดิ์สิทธิ์.  2506,  หน้า  51

เลื่อน   กัณหะกาญจนะ.  ตำราคุณลักษณะว่านและวิธีดูแลว่าน.  2506,  หน้า  323

อาจารย์ญาณโชติ.  คัมภีร์ไสยศาสตร์ฉบับสมบูรณ์.  ไม่ปรากฏปีที่พิมพ์,  หน้า  1006

ม้าแดง  Curcuma  sp.

ลักษณะ  ต้น  ใบ  เหมือนว่านนางล้อม (เรียวเล็ก) กระดูกใบสีแดงตลอด  หัวเหมือนขมิ้น  รากเหมือนรากกระชาย  เนื้อในหัวสีขาว  มีรสเผ็ดร้อน

สรรพคุณ  ทางสมุนไพร  เอาหัวว่านกินเป็นยาแก้ปวดเมื่อย

ทางคงกระพัน  ทำให้อยู่คงทนต่ออาวุธทั้งปวง  ให้เอาหัวว่านมาปลุกเสกด้วย

“นะโมพุทธายะฯ” 108 คาบ  ใช้กินหรือถือติดตัว  คงกระพันชาตรี  ป้องกันอาวุธทั้งปวง

หมายเหตุ  ว่านนี้มีหลายชื่อ  คือ  ว่านเฒ่าปัดตลอด  ว่านปัดตลอด      ภาพนี้ได้รับความอนุเคราะห์จาก

คุณณรงค์ศักดิ์   ค้านอธรรม  จังหวัดกรุงเทพมหานคร

พบในตำราของ

พยอม   วิไลรัตน์.  ตำรากบิลว่านและต้นไม้วิเศษนานาชนิด.  2504,  หน้า  48

ชั้น   หาวิธี.  ตำราว่านวิเศษอันศักดิ์สิทธิ์.  2506,  หน้า  35   เรียก ว่านเฒ่าปัดตลอด,  หน้า  50  (ซ้ำ)

เลื่อน   กัณหะกาญจนะ.  ตำราคุณลักษณะว่านและวิธีดูแลว่าน.  2506,  หน้า  322

สวิง   กวีสุทธิ์,  ร.ต.  ตำรากบิลว่าน.  2508,  หน้า  9

อาจารย์ญาณโชติ.  คัมภีร์ไสยศาสตร์ฉบับสมบูรณ์.  ไม่ปรากฏปีที่พิมพ์,  หน้า  1005

ม้าขาว  Curcuma  sp.

ลักษณะ  ต้น  ใบ  เหมือนขมิ้น  สีเขียว  หัวเป็นข้อคล้ายหัวม้า  เนื้อในหัวสีขาว

สรรพคุณ   ทางสมุนไพร  กินและทาเป็นยาแก้ปวดเมื่อย  เคล็ดยอก  ถือติดตัวไปด้วย  ทำให้มีกำลัง  เดินทางไกลไม่เมื่อยล้า  เอาหัวว่านฝนทาแข้งม้าวิ่งเร็วดีนัก   หรือทาแข้งขาเดินทางได้เร็วนัก

หมายเหตุ  ภาพนี้ได้รับความอนุเคราะห์จาก  คุณณรงค์ศักดิ์   ค้านอธรรม  จังหวัดกรุงเทพมหานคร

พบในตำราของ

ประพัฒนสรรพกร,  หลวง.  ตำหรับกระบิลว่าน.  2475,  หน้า  19   เรียก  ว่านม้า  อีกชนิด

ไพฑูรย์   ศรีเพ็ญ.  ตำราสรรพคุณยาไทย.  2484,  หน้า  86   เรียก  ว่านม้า 

ชัยมงคล   อุดมทรัพย์. ตำราดูว่าน และพระเครื่อง-พระบรมธาตุ.  2503,  หน้า  25  เรียก  ว่านม้า อีกชนิด

เลื่อน   กัณหะกาญจนะ.  ตำราคุณลักษณะว่านและวิธีดูแลว่าน.  2506,  หน้า  319  เรียก  ว่านม้า 2

สวิง   กวีสุทธิ์,  ร.ต.  ตำรากบิลว่าน.  2508,  หน้า  9