3. เพชรหึง   Curcuma  comosa  Roxb.

ลักษณะ  ต้นและใบคล้ายขมิ้นอ้อย  ต้นเขียวใบเขียว  หลังใบเป็นขนคาย  เนื้อในหัวสีขาว  มีรสฉุนร้อน

สรรพคุณ  ทางสมุนไพร  กินแก้ลมอันบังเกิดให้จุกเสียดแน่น  ทำให้หายได้  เพราะไปทำหน้าที่ขับผายลมออกมา

หมายเหตุ  ว่านชนิดนี้  น่าจะเป็นชนิดเดียวกับ  ว่านการบูรเลือด

พบในตำราของ

ประพัฒนสรรพกร,  หลวง.  ตำหรับกระบิลว่าน.  2475,  หน้า  6-7

ชัยมงคล   อุดมทรัพย์. ตำราดูว่าน และพระเครื่อง-พระบรมธาตุ.  2503,  หน้า  12-13

อุตะมะ   สิริจิตโต.  ตำราปลูกและดูลักษณะว่าน.  2505,  หน้า  23-25

เลื่อน   กัณหะกาญจนะ.  ตำราคุณลักษณะว่านและวิธีดูแลว่าน.  2506,  หน้า  289

2. เพชรหึง   Grammatophyllum  speciosum  Blume.

ลักษณะ  เป็นกล้วยไม้ขนาดใหญ่  ลำต้นกลมยาวมีเกล็ดคล้ายเกล็ดงูออกมาเป็นข้อๆ  เมื่อเวลาแตกออกมาสุดลำนั้นใบตอนล่างจะล่วงหมด  เหลือแต่เพียงยอดเท่านั้น  ลำต้นคล้ายต้นอ้อย  มีดอกออกมาเป็นช่อแบบกล้วยไม้

สรรพคุณ  ทางสมุนไพร  ลำต้นหั่นเป็นแว่นบางๆ ล้างน้ำให้สะอาด  ดองกับสุรากินเป็นยาขับลมในลำไส้  และบำรุงกำลัง   เถาใช้ฝนกับน้ำซาวข้าวดับพิษฝีต่างๆ ได้ดี  เอากากพอกปากแผลถอนพิษงูกัดได้ดี

หมายเหตุ  ว่านนี้มีหลายชื่อ  คือ  ว่านงูเหลือม  กะตะพะขะนาย

พบในตำราของ

ประพัฒนสรรพกร,  หลวง.  ตำหรับกระบิลว่าน.  2475,  หน้า  6-7

ล. มหาจันทร์.  คู่มือนักเล่นว่าน.  2480,  หน้า  12-13

ชัยมงคล   อุดมทรัพย์. ตำราดูว่าน และพระเครื่อง-พระบรมธาตุ.  2503,  หน้า  12-13

อุตะมะ   สิริจิตโต.  ตำราปลูกและดูลักษณะว่าน.  2505,  หน้า  23-25

เลื่อน   กัณหะกาญจนะ.  ตำราคุณลักษณะว่านและวิธีดูแลว่าน.  2506,  หน้า  288-289

สวิง   กวีสุทธิ์,  ร.ต.  ตำรากบิลว่าน.  2508,  หน้า  8

เพชรหึง  มี 3 แบบ

1. เพชรหึง   Myrmecophila  sinusa  [Wall.  Ex  Hook.]  Nakai  ex  H.Ito

ลักษณะ  เป็นเฟิร์นชนิดหนึ่ง  ลำต้นเป็นเถา  ที่เถามีจุดแดงเป็นลายเหมือนลายตุ๊กแก  อ่อนนิ่มเหมือนตัวงู  ใบยาวสีเขียวคล้ายกับใบชุมมะเลียง  ที่ใบมีจุดสีเหลืองแก่  ชอบเลื้อยขึ้นเกาะอยู่บนต้นไม้ในป่าสูงๆ

สรรพคุณ  ทางเล่นแร่แปรธาตุ  เป็นยาฆ่าปรอทตายเป็นกายสิทธิ์

ทางสมุนไพร  เถามีรสร้อนขื่นเล็กน้อย  กินแก้ท้องอืด  ท้องขึ้นเฟ้อ  แก้แน่น  กับผายลม  แก้ไข้จับสั่นเรื้อรังจนตับโตม้ามย้อย  ทำให้เป็นไส้พองท้องใหญ่

หมายเหตุ   ว่านชนิดนี้  เรียกกันหลายชื่อ  คือ  เฟิร์นตาลมังกร   เฟิร์นมด

พบในตำราของ

ประพัฒนสรรพกร,  หลวง.  ตำหรับกระบิลว่าน.  2475,  หน้า  6-7

ชัยมงคล   อุดมทรัพย์. ตำราดูว่าน และพระเครื่อง-พระบรมธาตุ.  2503,  หน้า  12-13

พยอม   วิไลรัตน์.  ตำรากบิลว่านและต้นไม้วิเศษนานาชนิด.  2504,  หน้า  46

อุตะมะ   สิริจิตโต.  ตำราปลูกและดูลักษณะว่าน.  2505,  หน้า  23-25

ชั้น   หาวิธี.  ตำราว่านวิเศษอันศักดิ์สิทธิ์.  2506,  หน้า  25-26

เลื่อน   กัณหะกาญจนะ.  ตำราคุณลักษณะว่านและวิธีดูแลว่าน.  2506,  หน้า  287-288

สวิง   กวีสุทธิ์,  ร.ต.  ตำรากบิลว่าน.  2508,  หน้า  8   เรียก  ว่านเพชรหึง (เถา)

อาจารย์ญาณโชติ.  คัมภีร์ไสยศาสตร์ฉบับสมบูรณ์.  ไม่ปรากฏปีที่พิมพ์,  หน้า  998

เพชรสังฆาต   Cissus  quadrangularis  L.

ลักษณะ  ต้นเป็นเถาสามเหลี่ยมและสี่เหลี่ยม  สีเขียว  มีข้อเป็นเปราะๆ  มีดอกเป็นช่อเล็กกลม  เมื่ออ่อนสีเขียว  เมื่อแก่สีแดง  ใบคล้ายใบตำลึง  ใบและดอกออกตามข้อ  ชอบขึ้นเลื้อยพันอยู่กับต้นไม้

สรรพคุณ  ทางสมุนไพร  และทางเล่นแร่แปรธาตุ  เป็นยาประสานกระดูก  ต้มกินแก้กระดูกแตกหักซ้น  กินแก้ริดสีดวงทวาร  และใช้ผสมกับยาอื่นๆ  รักษาโรคได้หลายชนิด  ต้มกับน้ำตาลสีรำหรือน้ำตาลกรวด  แก้ร้อนใน  ถอนพิษไข้ต่างๆ  แก้กระหายน้ำ  และยังใช้เป็นยาฆ่าปรอทตายเป็นกายสิทธิ์อีกด้วย

หมายเหตุ  ว่านนี้มีหลายชื่อ  คือ  ว่านสามร้อยข้อต่อ  ว่านสังขะฆาตขัน  แป๊ะฮวยหันขัดเช้า

พบในตำราของ

พยอม   วิไลรัตน์.  ตำรากบิลว่านและต้นไม้วิเศษนานาชนิด.  2504,  หน้า  46-47

ชั้น   หาวิธี.  ตำราว่านวิเศษอันศักดิ์สิทธิ์.  2506,  หน้า  25

เลื่อน   กัณหะกาญจนะ.  ตำราคุณลักษณะว่านและวิธีดูแลว่าน.  2506,  หน้า  285-286

สมาน   คัมภีร์  และ  ทัศนา   ทัศนมิตร.  กบิลว่าน 108.  2516,  หน้า  46

อาจารย์ญาณโชติ.  คัมภีร์ไสยศาสตร์ฉบับสมบูรณ์.  ไม่ปรากฏปีที่พิมพ์,  หน้า  996