narongsak
ว่านอาหนัง
อาหนัง Curcuma comosa Roxb.
ลักษณะ ต้น หัว ใบ ดังขมิ้นอ้อย ใบและต้นเขียว เนื้อในขาวฉุนร้อน
สรรพคุณ มีอานุภาพคงกระพันชาตรี ชั่วเบา ใช้ติดตัวไปได้
หมายเหตุ ว่านชนิดนี้ น่าจะเป็นต้นเดียวกับ ว่านสามพันตึง
พบในตำราของ
ประพัฒนสรรพกร, หลวง. ตำหรับกระบิลว่าน. 2475, หน้า 32
ชัยมงคล อุดมทรัพย์. ตำราดูว่าน และพระเครื่อง-พระบรมธาตุ. 2503, หน้า 11
อุตะมะ สิริจิตโต. ตำราปลูกและดูลักษณะว่าน. 2505, หน้า 97-98
สวิง กวีสุทธิ์, ร.ต. ตำรากบิลว่าน. 2508, หน้า 45
ว่านอ้ายใบ้
อ้ายใบ้ Dieffenbachia sp.
ลักษณะ หัวคล้ายหัวข่าอ่อน ต้นเป็นลำกลมเป็นข้อๆ คล้ายต้นอ้อยสีเขียว กาบใบขาว ก้านใบขาว ใบเขียว มีจุดสีขาวจำนวนมาก ค่อนอยู่บริเวณกลางใบ
สรรพคุณ ทางคงกระพัน เป็นว่านคงกระพันชาตรีชั่วเบา เอามาหั่นเป็นชิ้นเล็กๆ พอคำ แล้วเอาส้มมะขามเปียกห่อจนมิด เอาใส่ปากกลืนลงไปเลย เพราะว่านนี้มียางเป็นพิษ ถ้าถูกลิ้นจะทำให้เป็นใบ้
หมายเหตุ ว่านนี้เรียกหลายชื่อว่า ว่านหมื่นปี ว่านช้างเอราวัณ ว่านชนิดนี้เป็นไม้ต่างประเทศที่นำเข้ามาปลูกในประเทศไทย (อ้างใน บ้านและสวน. สารานุกรมไม้ประดับในประเทศไทย เล่ม 2. กรุงเทพ:บ้านและสวน, 2525. หน้า 383)
พบในตำราของ
เลื่อน กัณหะกาญจนะ. ตำราคุณลักษณะว่านและวิธีดูแลว่าน. 2506, หน้า 325 เรียก ว่านหมื่นปี
ว่านอ่อนใจ
อ่อนใจ Kaempferia angustifolia Roscoe.
ลักษณะ ต้น ใบ คล้ายว่านเฒ่าหนังแห้ง แต่ใบสั้นและแคบกว่า ใบอ่อนบาง ปลายแหลม หัวติดกัน มีกลิ่นหอมเย็นๆ
สรรพคุณ ทางเมตตามหานิยม และทางคงกระพัน ปลูกไว้กับบ้านเป็นเสน่ห์เมตตามหานิยม และคงกระพันชาตรีอีกด้วย
พบในตำราของ
สวิง กวีสุทธิ์, ร.ต. ตำรากบิลว่าน. 2508, หน้า 69
สมาน คัมภีร์ และ ทัศนา ทัศนมิตร. กบิลว่าน 108. 2516, หน้า 62
ว่านหางลิง
หางลิง Vittaria elouqata [Sw.]
ลักษณะ เป็นเฟิร์นเกาะต้นไม้ ใบหนาๆ แบนๆ แคบและยาวคล้ายใบกระเทียม ยาวตั้งแต่ 8 นิ้วถึง 3 ฟุต หรือกว่านั้น กว่า 0.5 – 1.5 กระเบียด ปลายใบมนๆ หรือบางทีแหลมเล็กน้อย ตอนล่างเรียวแคบลงหาโคนใบ อับสปอร์ฝังเป็นร่องตามขอบใบ ใบเหล่านี้ออกเป็นพู่ห้อย
สรรพคุณ ทางคงกระพันชาตรี โดยใช้ใบเคี้ยวกับบอระเพ็ดกินกับสุรา สามารถคงทนต่อศาสตราวุธทั้งปวงได้
หมายเหตุ ว่านนี้มีออีกชื่อว่า ว่านหางหัวละมาน ริบบิ้น
พบในตำราของ
เลื่อน กัณหะกาญจนะ. ตำราคุณลักษณะว่านและวิธีดูแลว่าน. 2506, หน้า 439
