หอมแดง   Eleutherine  americana  [Aubl.]  Merr.

ลักษณะ  ใบเหมือนใบมะพร้าวตอนแรกออก  ต้นเหมือนมะพร้าวเล็กๆ  หัวเหมือนหัวหอมมีเปลือกหุ้มสีแดง  เนื้อในขาวรสขื่นๆ  หัวมียางสีแดง

สรรพคุณ  ทางคงกระพัน  เอาหัวตำให้ละเอียดกินกับสุราใช้ทางอยู่คงกระพัน

ทางสมุนไพร  เอาหัวต้มผสมกับเกลืออม แก้ลักกะปิดลักกะเปิด    เอาหัวตำผสมกับกำมะถันทา  แก้ขี้กลากเกลื้อน  เอาหัวผสมกับเปราะหอมพอกกระหม่อมเด็ก  แก้หวัดคัดจมูก  หายใจไม่สะดวก

หมายเหตุ  ว่านนี้มีอีกชื่อว่า  ว่านหมาก  ว่านไก่แดง     ว่านนี้น่าจะเป็นต้นเดียวกับ  ว่านแมงป่อง

พบในตำราของ

พยอม   วิไลรัตน์.  ตำรากบิลว่านและต้นไม้วิเศษนานาชนิด.  2504,  หน้า  89

อุตะมะ   สิริจิตโต.  ตำราปลูกและดูลักษณะว่าน.  2505,  หน้า  113

ชั้น   หาวิธี.  ตำราว่านวิเศษอันศักดิ์สิทธิ์.  2506,  หน้า  60

เลื่อน   กัณหะกาญจนะ.  ตำราคุณลักษณะว่านและวิธีดูแลว่าน.  2506,  หน้า  425

สวิง   กวีสุทธิ์,  ร.ต.  ตำรากบิลว่าน.  2508,  หน้า  72

สมาน   คัมภีร์  และ  ทัศนา   ทัศนมิตร.  กบิลว่าน 108.  2516,  หน้า  63

อาจารย์ญาณโชติ.  คัมภีร์ไสยศาสตร์ฉบับสมบูรณ์.  ไม่ปรากฏปีที่พิมพ์,  หน้า  1033

หอมดำ   Zephyranthes  sp.

ลักษณะ  ต้น  ใบ  เหมือนกุยช่าย  หัวเหมือนหัวหอม  เปลือกหุ้มหัวมีสีดำ  เนื้อในขาว  รสขมขื่น  ดอกออกมามีสีขาว  เป็นกลีบ   เกษรเหลือง

สรรพคุณ  ทางสมุนไพร  เอาหัวฝนกับน้ำสะอาดทาแก้พิษแผลฝี

ทางคงกระพัน  ใช้หัวกินหรือถือติดตัวคงกระพันชาตรี

หมายเหตุ  ว่านนี้เป็นคนละต้นกับ  ว่านเศรษฐีธรรมดา  ต่างกันที่  ว่านเศรษฐีธรรมดา  ดอกจะมีสีเหลืองนวล

พบในตำราของ

พยอม  วิไลรัตน์. ตำรากบิลว่านและต้นไม้วิเศษนานาชนิด. 2504, หน้า  88-89

อุตะมะ   สิริจิตโต.  ตำราปลูกและดูลักษณะว่าน.  2505,  หน้า  112

เลื่อน   กัณหะกาญจนะ.  ตำราคุณลักษณะว่านและวิธีดูแลว่าน.  2506,    หน้า  424

สวิง   กวีสุทธิ์,  ร.ต.  ตำรากบิลว่าน.  2508,  หน้า  72

สมาน   คัมภีร์  และ  ทัศนา   ทัศนมิตร.  กบิลว่าน 108.  2516,  หน้า  64

อาจารย์ญาณโชติ.  คัมภีร์ไสยศาสตร์ฉบับสมบูรณ์.  ไม่ปรากฏปีที่พิมพ์,  หน้า  1032-1033

หนุมานยกทัพ   Curcuma  sp.

ลักษณะ  หัวคล้ายหัวขมิ้น  แต่เล็กกว่า  งอรวมกันเป็นกลุ่ม คล้ายว่านขอทองแต่ใหญ่กว่าเล็กน้อย  ใบและต้นคล้ายกับขมิ้น  เนื้อในหัวสีเหลืองอ่อน

สรรพคุณ  ทางคงกระพัน  เป็นยาบำรุงกำลัง  ใช้หัวตำให้ละเอียดกินกับสุรามีกำลังดี  สามารถสู้กับคนได้ถึงยี่สิบคน  ถ้ากินเป็นประจำมีกำลังดุจช้างสาร

หมายเหตุ  ว่านนี้มีอีกชื่อว่า  ว่านหนุมานคลุกฝุ่น   ว่านม้าห้อ      ภาพนี้ได้รับความอนุเคราะห์จาก

คุณณรงค์ศักดิ์   ค้านอธรรม  จังหวัดกรุงเทพมหานคร

พบในตำราของ

พยอม   วิไลรัตน์.  ตำรากบิลว่านและต้นไม้วิเศษนานาชนิด.  2504,  หน้า  26-27

อุตะมะ   สิริจิตโต.  ตำราปลูกและดูลักษณะว่าน.  2505,  หน้า  83   เรียก   ว่านหนุมานคลุกฝุ่น   

ชั้น   หาวิธี.  ตำราว่านวิเศษอันศักดิ์สิทธิ์.  2506,  หน้า  48

เลื่อน   กัณหะกาญจนะ.  ตำราคุณลักษณะว่านและวิธีดูแลว่าน.  2506,  หน้า  423

สวิง   กวีสุทธิ์,  ร.ต.  ตำรากบิลว่าน.  2508,  หน้า  67

อาจารย์ญาณโชติ.  คัมภีร์ไสยศาสตร์ฉบับสมบูรณ์.  ไม่ปรากฏปีที่พิมพ์,  หน้า  1032

หนุมานนั่งแท่น   Curcuma  comosa  Roxb.

ลักษณะ  ต้น  ใบคล้ายกระชาย  ต้นและใบสีเหลือง  (บางตำรา  ต้นและใบเหมือนว่านนางคำ  ต้นเขียว  กลางใบแดง)  หัวดุจดังหัววานร  เมื่อหัวออกหน่อจะขึ้นมาทับซ้อนกันที่หัวเดิม

สรรพคุณ  ทางคงกระพัน  ใช้หัวกินหรือทาตามตัว  ทำให้มีกำลังมาก  และอยู่คงกระพันชาตรี

หมายเหตุ  ว่านนี้เรียกอีกอย่างว่า   ว่านหนุมาน   ว่านเลือด   ว่านชนิดนี้    น่าจะเป็นชนิดเดียวกับ

ว่านสบู่นั่งแท่น  และ  ว่านทรหด  และ  ว่านสบู่เหล็ก   ภาพนี้ได้รับความอนุเคราะห์จาก  คุณณรงค์ศักดิ์   ค้านอธรรม  จังหวัดกรุงเทพมหานคร

พบในตำราของ

ประพัฒนสรรพกร,  หลวง.  ตำหรับกระบิลว่าน.  2475,  หน้า  42

ชัยมงคล   อุดมทรัพย์. ตำราดูว่าน และพระเครื่อง-พระบรมธาตุ.  2503,  หน้า  18  เรียก  ว่านหนุมาน

พยอม   วิไลรัตน์.  ตำรากบิลว่านและต้นไม้วิเศษนานาชนิด.  2504,  หน้า  26

ชั้น   หาวิธี.  ตำราว่านวิเศษอันศักดิ์สิทธิ์.  2506,  หน้า  48

เลื่อน   กัณหะกาญจนะ.  ตำราคุณลักษณะว่านและวิธีดูแลว่าน.  2506,  หน้า  422

อาจารย์ญาณโชติ.  คัมภีร์ไสยศาสตร์ฉบับสมบูรณ์.  ไม่ปรากฏปีที่พิมพ์,  หน้า  1031