ว่านสบู่ทบ
สบู่ทบ Curcuma sp.
ลักษณะ ต้นและใบเหมือนขมิ้น หัวเหมือนหัวขิง ผ่าหัวออกเนื้อในสีแดง เอาเล็บหยิกหัวว่านดึงออกมาจะเป็นสายใย แล้วปล่อย เส้นใยจะดึงกลับที่เดิม
สรรพคุณ ทางคงกระพัน ใช้หัวว่านกิน อยู่คงกระพันชาตรีวิเศษนัก พวกชาวป่า ชาวเขา พวกชาวกระเหรี่ยง ข่า เขมร ลาว นับถือความศักดิ์สิทธิ์ว่านสบู่ทบมาก
เมื่อออกเดินทางเข้าป่า จะต้องนำว่านสบู่ทบถือติดตัวไปด้วย ครั้นถึงคราวจำเป็นหรือคับขันจึงเอาหัวว่านนี้มากิน เพื่อป้องกันเขี้ยวงาศาสตราวุธทั้งปวง
หมายเหตุ ว่านนี้บางตำราจัดเป็น ว่านสบู่เลือด ชนิดหนึ่งเหมือนกัน ว่านนี้ น่าจะเป็นต้นเดียวกับ ว่านท้าวชมพู หรือ ว่านพระจันทร์
พบในตำราของ
ประพัฒนสรรพกร, หลวง. ตำหรับกระบิลว่าน. 2475, หน้า 8 เรียก ว่านสบู่เลือด
ชัยมงคล อุดมทรัพย์. ตำราดูว่าน และพระเครื่อง-พระบรมธาตุ. 2503, หน้า 6-7 เรียก ว่านสบู่เลือด
พยอม วิไลรัตน์. ตำรากบิลว่านและต้นไม้วิเศษนานาชนิด. 2504, หน้า 30
อุตะมะ สิริจิตโต. ตำราปลูกและดูลักษณะว่าน. 2505, หน้า 11
ชั้น หาวิธี. ตำราว่านวิเศษอันศักดิ์สิทธิ์. 2506, หน้า 27
เลื่อน กัณหะกาญจนะ. ตำราคุณลักษณะว่านและวิธีดูแลว่าน. 2506, หน้า 367
สวิง กวีสุทธิ์, ร.ต. ตำรากบิลว่าน. 2508, หน้า 23
อาจารย์ญาณโชติ. คัมภีร์ไสยศาสตร์ฉบับสมบูรณ์. ไม่ปรากฏปีที่พิมพ์, หน้า 1025