ว่านคันธะมาลา
ว่านคันธะมาลา Curcuma sp.
ลักษณะ ต้น ใบ และก้าน คล้ายขมิ้นอ้อย แต่หัวยาว เหมือนกับว่านม้า มีสีเขียว กลางใบสีแดงเข้ม ออกดอกมีกลีบซ้อนเป็นชั้นๆ สีม่วงขาว
สรรพคุณ ทางสมุนไพร ใช้หัวฝนทาแก้เคล็ดขัดยอกฟกบวมได้ดี ฝนกับสุราหรือน้ำส้มสายชู ชุบสำลีอมไว้ข้างแก้ม กลืนทีละน้อย แก้ต่อมทอมซิลอักเสบ แก้ฝีในคอได้ดี แก้เจ็บคอได้ ใช้ตำพอกฝีคันธะมาลา ฝีมะคำร้อย และฝีทุกชนิดได้ผล ทางคงกระพัน ใช้กินเป็นคงกระพันชาตรีได้อีกด้วย
หมายเหตุ ว่านนี้มีอีกหลายชื่อ คือ ว่านนางคำขาว ว่านขาว ว่านนี้ น่าจะเป็นชนิดเดียวกับ ว่านฤาษี
พบในตำราของ
พยอม วิไลรัตน์. ตำรากบิลว่านและต้นไม้วิเศษนานาชนิด. 2504, หน้า 40
ชั้น หาวิธี. ตำราว่านวิเศษอันศักดิ์สิทธิ์. 2506, หน้า 52
เลื่อน กัณหะกาญจนะ. ตำราคุณลักษณะว่านและวิธีดูแลว่าน. 2506, หน้า 114
สวิง กวีสุทธิ์, ร.ต. ตำรากบิลว่าน. 2508, หน้า 29
อาจารย์ญาณโชติ. คัมภีร์ไสยศาสตร์ฉบับสมบูรณ์. ไม่ปรากฏปีที่พิมพ์, หน้า 955