ว่านปลาไหลเหลือง
ปลาไหลเหลือง Curcuma sp.
ลักษณะ ต้น ใบ หัว คล้ายขมิ้นอ้อย หัวมีสีเหลืองอ่อน กลิ่นหอมเย็น รสไม่ฉุนร้อน
สรรพคุณ ทางสมุนไพร ใช้ในทางถูกยาเบื่อเมาต่างๆ และลมเพลมพัด ฝนทาผสมน้ำเย็น ถ้าถูกพิษเห็ดหอยและแมลงต่างๆ ทำให้เกิดอาการคลื่นเหียนเมา รากเขียวรากเหลือง ฝนว่านนี้น้ำร้อนใส่พิมเสนสัก 5-6 เกล็ด กินหาย
พบในตำราของ
ประพัฒนสรรพกร, หลวง. ตำหรับกระบิลว่าน. 2475, หน้า 28
ชัยมงคล อุดมทรัพย์. ตำราดูว่าน และพระเครื่อง-พระบรมธาตุ. 2503, หน้า 33
พยอม วิไลรัตน์. ตำรากบิลว่านและต้นไม้วิเศษนานาชนิด. 2504, หน้า 33
อุตะมะ สิริจิตโต. ตำราปลูกและดูลักษณะว่าน. 2505, หน้า 14-15
ชั้น หาวิธี. ตำราว่านวิเศษอันศักดิ์สิทธิ์. 2506, หน้า 42
เลื่อน กัณหะกาญจนะ. ตำราคุณลักษณะว่านและวิธีดูแลว่าน. 2506, หน้า 212
สวิง กวีสุทธิ์, ร.ต. ตำรากบิลว่าน. 2508, หน้า 36
สมาน คัมภีร์ และ ทัศนา ทัศนมิตร. กบิลว่าน 108. 2516, หน้า 37
อาจารย์ญาณโชติ. คัมภีร์ไสยศาสตร์ฉบับสมบูรณ์. ไม่ปรากฏปีที่พิมพ์, หน้า 980
ว่านปลาไหลใหญ่
ปลาไหลใหญ่ Curcuma sp.
ลักษณะ ต้นและใบเหมือนขมิ้น (คล้ายพระยาว่าน) สีเขียว เนื้อในหัวสีขาว
สรรพคุณ ใช้ต้มกิน ใช้ฝนทาแก้ลมเพลมพัด และแก้ทางคุณไสยต่างๆ และเป็นยาแก้ถูกพิษว่านร้ายทุกชนิด
พบในตำราของ
ประพัฒนสรรพกร, หลวง. ตำหรับกระบิลว่าน. 2475, หน้า 42
ชัยมงคล อุดมทรัพย์. ตำราดูว่าน และพระเครื่อง-พระบรมธาตุ. 2503, หน้า 40
พยอม วิไลรัตน์. ตำรากบิลว่านและต้นไม้วิเศษนานาชนิด. 2504, หน้า 33-34
อุตะมะ สิริจิตโต. ตำราปลูกและดูลักษณะว่าน. 2505, หน้า 14
เลื่อน กัณหะกาญจนะ. ตำราคุณลักษณะว่านและวิธีดูแลว่าน. 2506, หน้า 211
สวิง กวีสุทธิ์, ร.ต. ตำรากบิลว่าน. 2508, หน้า 34
อาจารย์ญาณโชติ. คัมภีร์ไสยศาสตร์ฉบับสมบูรณ์. ไม่ปรากฏปีที่พิมพ์, หน้า 979
ว่านปลาไหลน้อย
ปลาไหลน้อย Curcuma sp.
ลักษณะ ต้นและหัวมีลักษณะดังต้นขมิ้น หัวเล็กๆ สอดกันเป็นข้อๆ ต้นและใบเขียวเนื้อเหลือง
สรรพคุณ ทางสมุนไพร ใช้ฝนกินแก้ถูกคุณไสยและเวทย์วิทยา เวลาใช้ว่านนี้ห้ามรับประทานปลาไหลโดยเด็ดขาด เพราะจะทำให้อิทธิฤทธิ์ของว่านนี้เสื่อมไม่มีประสิทธิภาพ
พบในตำราของ
ประพัฒนสรรพกร, หลวง. ตำหรับกระบิลว่าน. 2475, หน้า 42
ชัยมงคล อุดมทรัพย์. ตำราดูว่าน และพระเครื่อง-พระบรมธาตุ. 2503, หน้า 40
อุตะมะ สิริจิตโต. ตำราปลูกและดูลักษณะว่าน. 2505, หน้า 13-14
เลื่อน กัณหะกาญจนะ. ตำราคุณลักษณะว่านและวิธีดูแลว่าน. 2506, หน้า 210
สวิง กวีสุทธิ์, ร.ต. ตำรากบิลว่าน. 2508, หน้า 34
ปลาไหลขาว
ปลาไหลขาว Curcuma sp.
ลักษณะ ต้น ใบ หัว คล้ายขมิ้นอ้อย เนื้อในหัวสีขาว มีกลิ่นหอมเย็น
สรรพคุณ ทางสมุนไพร เอาเกลือตัวผู้สามเม็ดโขลกกับหัวว่านนี้ อมแก้ปวดฟัน เหงือกบวม ลำมะนาด แก้ฟันผุ หรือหัวว่านตำให้ละเอียดผสมกับน้ำเกลือ และน้ำหน่อไม้ดอง อมก่อนเข้านอนวันละหนึ่งครั้ง ตัวลำมะนาดและแมงกินฟันจะหายสิ้น
หมายเหตุ ว่านนี้นิยมเรียกว่า ว่านปลาไหลเผือก
พบในตำราของ
ประพัฒนสรรพกร, หลวง. ตำหรับกระบิลว่าน. 2475, หน้า 29
ชัยมงคล อุดมทรัพย์. ตำราดูว่าน และพระเครื่อง-พระบรมธาตุ. 2503, หน้า 34-35
พยอม วิไลรัตน์. ตำรากบิลว่านและต้นไม้วิเศษนานาชนิด. 2504, หน้า 32
อุตะมะ สิริจิตโต. ตำราปลูกและดูลักษณะว่าน. 2505, หน้า 13 เรียก ว่านปลาไหลเผือก
ชั้น หาวิธี. ตำราว่านวิเศษอันศักดิ์สิทธิ์. 2506, หน้า 42
เลื่อน กัณหะกาญจนะ. ตำราคุณลักษณะว่านและวิธีดูแลว่าน. 2506, หน้า 209
สวิง กวีสุทธิ์, ร.ต. ตำรากบิลว่าน. 2508, หน้า 36
อาจารย์ญาณโชติ. คัมภีร์ไสยศาสตร์ฉบับสมบูรณ์. ไม่ปรากฏปีที่พิมพ์, หน้า 980
