ว่านโบตั๋น
โบตั๋น Epiphyllum hookeri Haw.
ลักษณะ ใบเหมือนใบพายแต่ยาว ริมข้างใบเป็นจักรมนๆ ก้านตรงโคนต้นกลม ถึงคราวจะแตกดอกออกหน่อก็ออกทางใบ ปลูกด้วยใบก็เป็น แพร่พันธุ์ง่าย ดอกมีสีขาว กลีบดอกมีสีม่วง
สรรพคุณ ทางเสี่ยงทาย มีคุณในการบอกชะตาเจ้าของว่าน ว่าจะมีโชคดีหรือไม่ จากการออกดอกของว่านนี้
หมายเหตุ ว่านนี้มีอีกชื่อหนึ่งว่า ว่านปู่ย่ง ว่านปู่ย่า
พบในตำราของ
เลื่อน กัณหะกาญจนะ. ตำราคุณลักษณะว่านและวิธีดูแลว่าน. 2506, หน้า 202-203
บัวสันโดษ
บัวสันโดษ Nervilia aragoana Gaudich.
ลักษณะ ต้นและใบเหมือนต้นบัวบก แต่ใหญ่กว่าและก้านแข็งกว่าใบบัวบก หัวกลม
สรรพคุณ ทางสมุนไพร ใช้เป็นยาแก้โรคหัวใจ บำรุงกำลังและแก้ปวดเมื่อย
หมายเหตุ ว่านนี้บางทีก็เรียกว่า ว่านวัวสันโดษ ว่านสันโดษ
พบในตำราของ
ล. มหาจันทร์. คู่มือนักเล่นว่าน. 2480, หน้า 60 เรียก ว่านบัวสันโดษ
พยอม วิไลรัตน์. ตำรากบิลว่านและต้นไม้วิเศษนานาชนิด. 2504, หน้า 109-110 เรียก ว่านสันโดษ
อุตะมะ สิริจิตโต. ตำราปลูกและดูลักษณะว่าน. 2505, หน้า 54 เรียก ว่านบัวสันโดษ
เลื่อน กัณหะกาญจนะ. ตำราคุณลักษณะว่านและวิธีดูแลว่าน. 2506, หน้า 380 เรียก ว่านสันโดษ
อาจารย์ญาณโชติ. คัมภีร์ไสยศาสตร์ฉบับสมบูรณ์. ไม่ปรากฏปีที่พิมพ์, หน้า 1019 เรียก ว่านสันโดษ
ว่านเนรกันถีย์
เนรกันถีย์ Oryza sativa var. glutinosa
ลักษณะ ต้นและใบเหมือนกอข้าวในนา แต่ใบมีสีดำครีบเขียว ก้านใบเขียว
สรรพคุณ ทางเสี่ยงทาย มีคุณในการเลี้ยงไว้เสี่ยงโชค
หมายเหตุ ว่านชนิดนี้ มีหลายชื่อ คือ ข้าวเหนียวกัญญา ข้าวเหนียวกันยา ข้าวเหนียวดำ
พบในตำราของ
เลื่อน กัณหะกาญจนะ. ตำราคุณลักษณะว่านและวิธีดูแลว่าน. 2506, หน้า 199
นเรศวร
นเรศวร Boesenbergia cf. petiolata Sirirugsa
ลักษณะ ต้น ใบ คล้ายกระชาย แต่เล็กกว่า สีม่วงคล้ำ มีเส้นเป็นลายทางนิดๆ หัวเป็นไหลเล็กๆ ขนาดก้านไม้ขีดไฟ ผิวดำสนิท เนื้อในหัวขาวดังแป้ง
สรรพคุณ ทางคงกระพัน และทางคุ้มครอง เป็นว่านที่มีอิทธิฤทธิ์คุ้มภัยอันตรายต่างๆ คุ้มภูติผีปีศาจ และเป็นว่านอยู่คงกระพันชาตรีอย่างวิเศษ ปลูกไว้จะปลอดภัยจากอันตรายต่างๆ
หมายเหตุ ภาพนี้ได้รับความอนุเคราะห์จาก คุณพามิล บรรณทอง จังหวัดกรุงเทพมหานคร
พบในตำราของ
สมาน คัมภีร์ และ ทัศนา ทัศนมิตร. กบิลว่าน 108. 2516, หน้า 82
