นิลพัตร์   Typhonium  sp.

ลักษณะ  ต้นและหัวเหมือนอุตพิต  ใบกลมไม่เป็นแฉกเหมือนอุตพิต  ถ้าผ่าหัวออกดูถูกแดดจะมีรัศมีพรายปรอทออกมา

สรรพคุณ  ทางคงกระพันชาตรี  ใช้หัวว่านนี้กินเนื้อหนังจะเกิดอาการซู่ซ่าชาไปหมดทั้งตัว  ถูกคนร้ายทุบตีฟันแทงไม่เข้าและไม่เจ็บ  ฝนว่านนี้ทาเท้า  มือ  ทำการชกต่อยแตะ  ผู้ถูกทำร้ายจะเจ็บปวดยิ่ง

นัก     ทาตามตัวนอนในกองไฟไม่ร้อน     ใช้ทาแข้งไก่ชนก็ได้    เมื่อจะใช้ว่านนี้ให้เสกด้วย  “อิติปิโส  ถึง  ภะคะวาติฯ”  สามจบ

หมายเหตุ  ว่านนี้  เขียนชื่อได้หลายอย่าง  คือ   ว่านนิลพัต   ว่านอินละพัด

พบในตำราของ

ชิตร์  วัฒนะ. ลักษณะว่าน. 2473, หน้า  13-14  เรียก  ว่านอินทะพัด

ประพัฒนสรรพกร,  หลวง.  ตำหรับกระบิลว่าน.  2475,  หน้า  12

ล. มหาจันทร์.  คู่มือนักเล่นว่าน.  2480,  หน้า  64   เรียก  ว่านนิลพัต

ไพฑูรย์   ศรีเพ็ญ.  ตำราสรรพคุณยาไทย.  2484,  หน้า  90  เรียก  ว่านอินละพัด

ชัยมงคล   อุดมทรัพย์. ตำราดูว่าน และพระเครื่อง-พระบรมธาตุ.  2503,  หน้า  7

พยอม   วิไลรัตน์.  ตำรากบิลว่านและต้นไม้วิเศษนานาชนิด.  2504,  หน้า  93

อุตะมะ   สิริจิตโต.  ตำราปลูกและดูลักษณะว่าน.  2505,  หน้า  52-53

ชั้น   หาวิธี.  ตำราว่านวิเศษอันศักดิ์สิทธิ์.  2506,  หน้า  33-34   เรียก  ว่านนิลพัตร

เลื่อน   กัณหะกาญจนะ.  ตำราคุณลักษณะว่านและวิธีดูแลว่าน.  2506,  หน้า  197-198

สวิง   กวีสุทธิ์,  ร.ต.  ตำรากบิลว่าน.  2508,  หน้า  43-44

อาจารย์ญาณโชติ.  คัมภีร์ไสยศาสตร์ฉบับสมบูรณ์.  ไม่ปรากฏปีที่พิมพ์,  หน้า  977

น้ำเล็ก  Acorus  calamus  L.

ลักษณะ  ใบเล็กยาวเหมือนกับใบข้าวแต่หนากว่า  มีสีแดง  ต้นก็มีสีแดง  หัวเล็กยาวมีรากเป็นเส้นเป็นขนเหมือนกับหางหมูตอนที่อยู่ใกล้ปลายอีกข้างหนึ่ง  ชอบขึ้นที่ริมน้ำแถบชายทะเล

สรรพคุณ  ทางสมุนไพร  เป็นยาแก้โรคในทรวงอก  แก้เส้นเอ็นพลิกแพลง  บำรุงโลหิต  ฝานหัวว่านเป็นชิ้นเล็กๆ บางๆ  อมแก้เจ็บคอ  แก้ไอได้ดี

หมายเหตุ  ว่านนี้มีหลายชื่อ  คือ  ว่านน้ำแดง  ว่านน้ำทะเล  หัวงอทะเล  อำพันหางหมู  ลำพันแดง  ว่านชนิดนี้เป็นคนละต้นกับ  ว่านเสน่ห์จันทน์หอม

พบในตำราของ

เลื่อน   กัณหะกาญจนะ.  ตำราคุณลักษณะว่านและวิธีดูแลว่าน.  2506,  หน้า  196

น้ำเต้าทอง   Hyacinthus  sp.

ลักษณะ  หัวคล้ายหอมหัวใหญ่  แตกหน่อคล้ายกับบอน  ใบเหมือนใบพลับพลึง  แต่เล็กกว่าสีเขียว  ท้องใบเป็นทาง  ดอกสีขาวคล้ายดอกจำปี

สรรพคุณ  ทางคงกระพันชาตรี  ใช้กินกับสุรา  หรือนำติดตัวไปก็ได้  เวลาจะใช้เสกด้วยพระเจ้า 5 พระองค์

หมายเหตุ   ว่านชนิดนี้เป็นคนละต้นกับ  ว่านเศรษฐีน้ำเต้าทอง (กวักเศรษฐี)

พบในตำราของ

พยอม   วิไลรัตน์.  ตำรากบิลว่านและต้นไม้วิเศษนานาชนิด.  2504,  หน้า  85-86

อุตะมะ   สิริจิตโต.  ตำราปลูกและดูลักษณะว่าน.  2505,  หน้า  90

ชั้น   หาวิธี.  ตำราว่านวิเศษอันศักดิ์สิทธิ์.  2506,  หน้า  31

เลื่อน   กัณหะกาญจนะ.  ตำราคุณลักษณะว่านและวิธีดูแลว่าน.  2506,  หน้า  195

สวิง   กวีสุทธิ์,  ร.ต.  ตำรากบิลว่าน.  2508,  หน้า  71

อาจารย์ญาณโชติ.  คัมภีร์ไสยศาสตร์ฉบับสมบูรณ์.  ไม่ปรากฏปีที่พิมพ์,  หน้า  974

น้ำ   Acorus  calamus  L.

          ลักษณะ  เป็นพันธุ์ไม้ที่ชอบขึ้นตามที่มีน้ำขึ้นน้ำลง  หรือพื้นที่มีน้ำขังเป็นที่ชื้นแฉะ  ลำต้นแข็งเป็นข้อๆ  สีแดงเรื่อ  ยาวชอนไชไปตามดินเลน  รากเล็กเป็นฝอย  ใบเล็กยาว  เป็นแผงแบบพัด  แต่เล็ก  มีกลิ่นหอม

สรรพคุณ  ทางสมุนไพร  เป็นยาต้มและยาผงผสมกับยาสมุนไพรทั่วไป  ใช้รักษาโรคต่างๆ  หัวว่านโขลกคั้นเอาน้ำผสมกับสุรากินแก้ปวดท้องและจุกเสียดแน่น  เอาก้านใบต้มกินหรืออมแก้เจ็บคอ  แก้หลอดลมและปอดอักเสบ  เป็นยาแก้หอบหืดก็ได้

หมายเหตุ  ว่านนี้มีหลายชื่อ  คือ  ว่านน้ำจืด  ฮางคาวน้ำ  หัวชะงอ  ว่านน้ำขาว  ว่านพระคงคา  หัวงอ

พบในตำราของ

ล. มหาจันทร์.  คู่มือนักเล่นว่าน.  2480,  หน้า  63  เรียก  ว่านน้ำ (คงคา)

ไพฑูรย์   ศรีเพ็ญ.  ตำราสรรพคุณยาไทย.  2484,  หน้า   81

พยอม   วิไลรัตน์.  ตำรากบิลว่านและต้นไม้วิเศษนานาชนิด.  2504,  หน้า  85

อุตะมะ   สิริจิตโต.  ตำราปลูกและดูลักษณะว่าน.  2505,  หน้า  50-51   เรียก  ว่านน้ำ (พระคงคา)

ชั้น   หาวิธี.  ตำราว่านวิเศษอันศักดิ์สิทธิ์.  2506,  หน้า

เลื่อน   กัณหะกาญจนะ.  ตำราคุณลักษณะว่านและวิธีดูแลว่าน.  2506,  หน้า  191-193,

หน้า  225  เรียก  ว่านพระคงคา  (ซ้ำ)

สวิง   กวีสุทธิ์,  ร.ต.  ตำรากบิลว่าน.  2508,  หน้า  74

อาจารย์ญาณโชติ.  คัมภีร์ไสยศาสตร์ฉบับสมบูรณ์.  ไม่ปรากฏปีที่พิมพ์,  หน้า  973